Przedborski PK

1. Szlak zielony "Przedborskiego Parku Krajobrazowego": Rączki – Przedbórz

Długość: 35 km. Rączki (PKS) - Rezerwat leśny „Bukowa Góra” – Rezerwat stepowy „ Murawy Dobromierskie” - Kowale – Góra Krzemycza – Kolonia Boża Wola – Józefów – Góra Fajna Ryba – Góry Suche – Majdan – Góry Mokre (PKS) – Rezerwat „Piskorzeniec” – Borowa – Wojciechów (PKS) - oddz. 90 zespół drzew pomnikowych – pomnik przyrody „Jedynak” – Stanowisko pełnika europejskiego – Miejskie Pola – Przedbórz (PKS)

Rączki – kościół p.w. Św. Trójcy z 1846-1865 r. oraz zabytkowy park z I połowy XIX w. z ruinami dworu i zabudowań gospodarczych.

Rezerwat „Bukowa Góra” – pow. 34 ha, utworzony w 1959 r. . Ostatni płat lasu naturalnego na podłożu węglanowym w całym Paśmie Przedborsko-Małogoskim. Drzewostan buduje buk z domieszką klonu jaworu, grabu, dębu bezszypułkowego i rzadko lipy szerokolistnej. Wiek drzew : 100-200 lat.

Rezerwat „Murawy Dobromierskie” – utworzony w 1989 r. na obszarze ok. 36 ha, gdzie na podłożu wapiennym wyrosły kserotermiczne zarośla róż, tarniny, derenia oraz wytworzyły się chronione murawy łącznie z roślinami zielnymi. Wiele punktów widokowych.

Góra Fajna Ryba – 347m n.p.m. , najwyższe wzniesienie w PPK, punkt widokowy.

Rezerwat „Piskorzeniec” – utworzony w 1990 r. na obszarze 409 ha, obejmujący staw i torfowiska z reliktową florą i fauną, między innymi: rosiczką , wierzbą borówkolistną, bagnem zwyczajnym, turzycami. Ostoja wielu gatunków ptaków wodnych, płazów, gadów oraz ssaków (łoś, jeleń, bóbr).

2. Szlak żółty "Królewski łowów": Przedbórz - Krasocin

Długość: 39 km. Przedbórz (PKS) - Jabłonna - Brzostek - Góra "Czerwony Kamień" - Góra "Fajna Ryba" - Góra "Kozłowa" - "Dojo" Stara Wieś - Żeleźnica - Oleszno - Krasocin

Szlak został poprowadzony przez najwyższe wzniesienia Przedborskiego Parku Krajobrazowego, czyli przez oś geomorfologiczną parku jaką jest Pasmo Przedborsko - Małogoskie. Terytorialnie jest łacznikiem pomiędzy województwami: łódzkim i świętokrzyskim. Cechą szczególną Pasma Przedborsko - Małogoskiego są wybitne walory widokowe. Wynika to z lokalizacji Pasma, należącego do Gór Świętokrzyskich, przed dużym obniżeniem Niecki Włoszczowskiej. Panoramy obserwowane ze wzniesień mają głębokość do 70 km. Przewiduje się połączenie tego szlaku ze szlakami Gór Świętokrzyskich. Nazwa szlaku nawiązuje do historycznie udokumentowanych polowań Królów Polski (Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło) w tym rejonie, podczas ich pobytu na zamku w Przedborzu. Szlak atrakcyjny również ze względu na obecność walorów przodniczych przyrodniczych.

• Przedbórz - miasto położone nad rzeką Pilicą, siedziba władz miasta i gminy, prawa miejskie od roku 1405, zabytkowa wieża kościła parafialnego z XIV w., Muzeum Ludowe Ziemi Przedborskiej,
• Brzostek – Gaj - Policzko (gm. Przedbórz) – malowniczo położone wsie na grzbiecie Pasma Przedborsko – Małogoskiego. Najbliższe bezimienne wzniesienie o wysokości 267,7 m n.p.m. oferuje turyście widok na panoramę miasta Przedborza na tle pobliskich Wzniesień Radomszczańskich tj. Góry Chełmo (323 m n.p.m.), Majowej Góry (232 m n.p.m.), Bąkowej Góry (282 m n.p.m.) i Diablej Góry (285 m n.p.m.),
• Wzniesienie Fajna Ryba (347 m n.p.m.) – najwyższe wzniesienie w Paśmie i na terenie województwa łódzkiego, mające charakter stromego stoku od wschodniej strony. Wzniesienie zbudowane z piaskowca, porośnięte lasem sosnowym z domieszką buka, jodły, modrzewia, dębu i brzozy. Punkt widokowy na północną część Niecki Zabrockiej oraz wzniesienia Wzgórz Opoczyńskich i Łopuszańskich. U podnóża góry położona jest wieś Góry Suche a nieco dalej wieś Góry Mokre. Na tle wzniesień Łopuszańskich widać zabudowania i wieżę kościoła w Pilczycy,
• Wzniesienie Góra Kozłowa (336 m n.p.m.) – wzniesienie porośnięte lasem sosnowym, a w północno – wschodniej części przechodzącym w las liściasty. Duża część wzniesienia, ze względu na swoje walory przyrodnicze, jest objęta proponowanym rezerwatem „Grądy Góry Kozłowej”. Punkt widokowy na południową część Pasma Przedborsko – Małogoskiego oraz na antyklinę tego Pasma w kierunku zachodnim. Od strony wschodniej widoczne zabudowania wsi Mojżeszów,
• Stara Wieś (gm. Przedbórz) – malownicza wieś o ustronnym położeniu w centrum Przedborskiego Parku Krajobrazowego. W tym miejscu wzniesienia Pasma są bezleśne i zbudowane z wapieni, wschodnie stoki porośnięte są nielicznymi kępami krzewów. Rozległe panoramy Niecki Zabrodzkiej z rezerwatem Czarna Rózga. Między zabudowaniami wsi odnajdziemy pomnikową sosnę oraz dwa egzemplarze pomnikowych cisów,
• Wieś Żeleźnica (gm. Przedbórz) – we wsi kościół parafialny p.w. św. Mikołaja, murowany z 1869-70 r., organistówka drewniana z ok. 1900 r. W sąsiedztwie cmentarza rzymsko-katolickiego jest chałupa wybudowana z drewna opałowego ciętego na „cegły”, ewenement budownictwa nigdzie nie spotykany. Obelisk Kazimierza Wielkiego, upamiętniający fakt złamania nogi przez władcę na polowaniu w tutejszych lasach, w wyniku którego nastąpił zgon ostatniego króla z dynastii Piastów. Pomnik został wystawiony przez Zespół Nadpilicznych Parków Krajobrazowych. Most na rzece Czarnej Włoszczowskiej. Nieopodal w górę rzeki łączą się odnogi Czarnej tworząc Czarną Włoszczowską, prawobrzeżny dopływ Pilicy,
• Oleszno - ( gm. Krasocin ) - Kościół parafialny p.w. NPM murowany z 1643 – 85 r., wczesnobarokowy z wystrojem wczesnobarokowym; znajdują się tu relikty dworu z XVI w. oraz park z dworem murowanym i układem wodnym z XVIII/XIX w. , opasany fosą, ze śladami założenia regularnego, zabudowania folwarczne murowane z XIX w. Wzniesienia Pasma mają charakter bezleśnych wapiennych utworów jurajskich, których zbocza poprzecinane są głębokimi, suchymi dolinami. Niemal całkowicie obszar wykorzystywany rolniczo. W okolicy Oleszna występuje zbiorowisko muraw kserotermicznych, porastających nawapienne wzniesienia. Malownicza mozaika pól poprzecinanych zakrzywieniami i niewielkimi kępami zadrzewień w pobliżu osad ludzkich. Punkty widokowe ze wzniesień na Nieckę Zagrodzką z rezerwatem Oleszno oraz w kierunku południowo - zachodnim na Nieckę Włoszczowską,
• Kamieniołom w Rogalowie – usytuowany w środkowej części Pasma, w wysokich ścianach wyrobiska nieczynnego obecnie kamieniołomu widoczne są utwory należące do górnej jury. Ze względu na swą budowę, wyrobisko w Rogalinie może być ważnym elementem planowanej ścieżki geologicznej. Ze wzniesienia w pobliżu wyrobiska widoczna panorama kontynuacji wzniesień Pasma Przedborsko – Małogoskiego w kierunku Małogoszczy.
• Wiatrak w Krasocinie - wiatrak stoi na niewielkim wzniesieniu, 12 km od Włoszczowej przy głównej drodze na Kielce. Wybudowany został pod koniec XIX w. Jest to obiekt murowany, przykryty drewnianym gontowym dachem, wzorowany na wiatrakach holenderskich. Budynek ocalał po II wojnie światowej i po jego odbudowie, otworzono w nim „Muzeum Chleba”.

3. Szlak czarny"Łącznikowy": Mrowina –Bukowa Góra – Biały Brzeg.

Długość :11 km. Szlak będący fragmentem odejścia od szlaku niebieskiego, z którym łączy się na końcu i na początku. Szlak zaczyna się od stanicy ZHP w Mrowinie (stanica już nie funkcjonuje), biegnie przez Dobromierz, rezerwat „Murawy Dobromierskie”, rezerwat „Bukowa Góra”, doliną Strugi do stanicy ZHP Biały Brzeg.

4. Szlak niebieski "Szlak Rzeki Pilicy": prowadzi od Piotrkowa Trybunalskiego (PTTK) do Krzętowa.

Długość 121 km. W części obejmującej teren PPK szlak biegnie przez Przedbórz (centrum miasta, następnie ulicą Krakowską) w stronę wsi Chałupy. Dalej tzw. "Cyganką" (trakt na prawym brzegu Pilicy, którym poruszały się tabory cygańskie) dochodzi do stanicy harcerskiej Biały Brzeg (odejście szlaku czarnego) i prowadzi przez Mrowinę (nieistniejąca stanica harcerska, dojście szlaku czarnego) i Piaski do Krzętowa (PKS).

5. Szlak czerwony "Partyzancki": Radomsko - Brudzewice

Długość 201 km. Szlak poświęcony miejscom walk oddziałów partyzanckich II Wojny Światowej w centralnej Polsce. Biegnie od Radomska do granicy byłego województwa piotrkowskiego w Brudzewicach, gdzie łączy się ze szlakiem czerwonym Ziemi Radomskiej. Szlak ten nie biegnie przez obszar Przedborskiego Parku Krajobrazowego, lecz wchodzi jedynie do Przedborza od strony Radomska i nie przekraczając rzeki Pilicy, prowadzi jej lewym brzegiem w kierunku Tomaszowa Maz. i dalej przez Inowłódz, Anielin, Poświętne do Brudzewic. Włączony do opisu szlaków PPK ze względu na jego dalszy przebieg przez parki krajobrazowy OT NPK oraz węzłowy charakter Przedborza jako łącznika tego szlaku ze szlakami PPK.

ZPKWŁ

„Użytkami ekologicznymi są zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej – naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, , płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich i chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania.( art. 42. 1. Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody).

Na terenie Przedborskiego Parku Krajobrazowego znajduje się 56 użytków ekologicznych. Są to kompleksy bagien i torfowisk śródleśnych. Istniejące użytki ekologiczne to w zdecydowanej większości wyłączone z produkcji leśnej mokradła, bagna i torfowiska śródleśne Lasów Państwowych. Są to tereny trudne do prowadzenia racjonalnej gospodarki leśnej, a z drugiej strony bardzo cenne z przyrodniczego punktu widzenia.

ZPKWŁ

„Obszar chronionego krajobrazu obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych.”
( art. 23. 1. Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody).

Plan ochrony Przedborskiego Parku Krajobrazowego zmienił otulinę PPK w Przedborski Obszar Chronionego Krajobrazu. Nadanie otulinie rangi obszaru chronionego krajobrazu podnosi status ochronny tego terenu oraz precyzuje zakres ochrony przewidziany w ustawie. Z założenia POChK ma pełnić rolę bufora wobec ewentualnych niekorzystnych czynników mogących niekorzystnie wpływać na teren Przedborskiego Parku Krajobrazowego. Obszar ten wyróżnia się urozmaiconym krajobrazem z wieloma cennymi stanowiskami występowania chronionych roślin i zwierząt. Obejmuje swym zasięgiem doliny rzek Pilicy oraz Czarnej Włoszczowskiej, a także fragmenty Wzniesień Opoczyńskich i Łopuszańskich. W 2006 roku powołano na tym obszarze rezerwat przyrody „Ewelinów” na terenach leśnych Nadleśnictwie Włoszczowa. Teren Przedborskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu to teren przeznaczony do rozwoju wielu form rekreacji. Ze względu na bliskość PPK stanowi on dobre miejsce na usytuowanie bazy noclegowej i turystyki pobytowej.

ZPKWŁ

„Rezerwat przyrody jest obszarem obejmującym zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi. ( art. 13. 1. Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody).

Rezerwaty przyrody na terenie Przedborskiego Parku Krajobrazowego (łącznie 943,47 ha):

• Bukowa Góra - leśny, 33,70 ha
• Murawy Dobromierskie - stepowy, 35,84 ha
• Piskorzeniec - torfowiskowy 431,96 ha
• Czarna Rózga - leśny 185,60 ha
• Oleszno - leśny 262,67 ha

Na terenie otuliny Przedborskiego Parku Krajobrazowego

• Ewelinów leśny - 14,83 ha

BUKOWA GÓRA

Rezerwat „Bukowa Góra” to najstarszy z rezerwatów na terenie Przedborskiego Parku Krajobrazowego, utworzony w 1959 roku na powierzchni 33,70 ha. Obejmuje on wapienne wzgórze (335 m n.p.m.), znajdujące się w północno- zachodniej części Pasma Przedborsko-Małogoskiego.

Został utworzony dla zachowania jedynego i ostatniego płatu lasu naturalnego na podłożu węglanowym. Występują tutaj, wykształcone w sposób typowy, trzy zespoły lasu bukowego: ciepłolubna nawapienna buczyna storczykowa, żyzna buczyna sudecka i kwaśna buczyna niżowa. Drzewostan tworzy buk z domieszką klonu jaworu, rzadziej klonu zwyczajnego, grabu, dębu bezszypułkowego i bardzo rzadko występującej lipy szerokolistnej, której tutejsze stanowisko wyznacza północną granicę zasięgu tego gatunku w Polsce. Przeciętny wiek drzewostanu wynosi 160 lat. Drzewostan jest zwarty, o dobrej zdrowotności. W części środkowej i północnej występują liczne kępy podrostów i nalotów bukowych i klonowych z domieszką jaworu.

Runo występuje płatami na zwartym, grubym kobiercu ściółki bukowej, spomiędzy której gdzieniegdzie wychylają się zielone kępy mchów. Mimo głębokiego cienia, panującego w dnie lasu, w runie występuje wiele roślin tworzących gęsty zielony dywan: marzanka wonna, przylaszczka pospolita, szczyr trwały, wyka leśna, żankiel zwyczajny, czerniec gronkowy, fiołki i wiele innych, a wśród nich wielkie rzadkości w tej części Polski: lilia złotogłów, zawilec wielkokwiatowy, wawrzynek wilczełyko, gnieźnk leśny, żłobik koralowaty, buławnik czerwony, buławnik wielkokwiatowy, kruszczyk szerokolistny, kruszczyk rdzawoczerwony, obuwik pospolity. Najliczniejszą grupę zwietząt zamieszkujących rezerwat stanowią ptaki cienistych lasów liściastych. Występuje tu kowalik, pełzacz leśny, kos, gołąb grzywacz, myszołów, puszczyk uralski, dzięcioł czarny i wiele innych. Duże ssaki takie jak dzik, jeleń i sarna przebywają tu sporadycznie. Najczęściej pojawiają się w lesie bukowym w poszukiwaniu bukwi.

MURAWY DOBROMIERSKIE

Rezerwat Murawy Dobromierskie” – rezerwat stepowy o powierzchni 35,84 ha utworzony w roku 1989 w celu zachowania nawapiennych muraw i zarośli kserotermicznych z bogatą i unikalną florą i fauną. Położony jest około 300 m na południe od rezerwatu „Bukowa Góra”, w pobliżu wsi Rączki i Dobromierz. Teren ten był kiedyś użytkowany rolniczo, a następnie porzucony. Rezerwat obejmuje wzgórza zbudowane z górnojurajskich wapieni płytowych i oolitowych, z których roztacza się wspaniały widok na całą okolicę. Wytworzyły się tutaj ciepłolubne zarośla róż, tarniny oraz trawiaste murawy stepowe. Są to wielobarwne, wonne zbiorowiska roślinne. Rezerwat jest najbogatszym skupiskiem roślin stepowych w całej północnej części Wyżyny Środkowopolskiej. Do najcenniejszych składników flory należą rzadkie gatunki kserotermiczne i liczne gatunki podlegające ochronie, takie jak: wiśnia karłowata, pluskwica europejska, orlik pospolity, zawilec wielkokwiatowy, ciemiężyk białokwiatowy, goryczka orzęsiona, dziewięćsił bezłodygowy, aster gawędka, kruszczyk szerokolistny, pierwiosnek lekarski, paprotka zwyczajna, macierzanka pannońska, dzwonek syberyjski. W części rezerwatu, gdzie zostały wycięte zarośla, murawa przedstawia barwny step i jest optymalnie rozwinięta.. W pozostałej części rezerwatu obserwuje się intensywny rozwój zarośli. Warstwę krzewów buduje m. in. tarnina, jałowiec, dzika róża, dereń świdwa i ligustr. Stoki rezerwatu porastają także drzewostany sosnowe w wieku 35 lat z domieszką gatunków liściastych. Rezerwat zapewnia doskonałe warunki rozwoju wielu gatunkom zwierząt, a szczególnie owadom. Bywają tu dziki, zające, dzikie króliki, lisy i drobne gryzonie. W nagrzanej słońcem murawie można spotkać jaszczurkę zwinkę , a w powietrzu zaobserwować myszołowa. Gnieżdżą się tu też liczne ptaki śpiewające oraz bażanty.

PISKORZENIEC

Rezerwat „Piskorzeniec” jest rezerwatem torfowiskowym , utworzonym w roku 1991 na powierzchni 431,96 ha, w miejscu, gdzie łączą się :Potok Borowa, Potok Szreniawski i Czarna Pilczycka. Torfowisko obejmuje ekosystemy wysokotorfowiskowe oraz bagienne lasy olchowo-brzezinowe i bory bagienne. Występuje tu kilka zespołów leśnych i zaroślowych oraz kilkanaście zespołów turzycowych i szuwarowych; reprezentują przegląd roślinności bagiennej od torfowisk niskich przez przejściowe do wysokich. W północno-zachodniej części rezerwatu dominowały do niedawna torfowiska wysokie i przejściowe, których główny zrąb roślinności tworzyły: mszar kępkowo-dolinkowy, mszar z wełnianką pochwowatą i zespół turzycy bagiennej. Obecnie zakłócone warunki wodne powodują szybkie zarastanie torfowiska. Wskutek tego część gatunków już wyginęła , a inne są zagrożone. Do gatunków , które wymarły na tym torfowisku, należą: rosiczka długolistna, rosiczka pośrednia, kruszczyk błotny, zagrożone zaś to: turzyca bagienna, bagnica torfowa, wierzba borówkolistna, turzyca strunowa.

W skład rezerwatu wchodzą również dwa stawy: ”Bolesław” – prawie całkowicie zarośnięty szuwarami oraz staw „Duży” o powierzchni lustra wody około 45 ha. Rezerwat „Piskorzeniec” zasiedla wyjątkowo bogaty w gatunki świat zwierząt. Występuje w nim 10 gatunków płazów ( m. in. żaba moczarowa, ropucha szara, traszka zwyczajna, ropucha zielona, kumak nizinny, rzekotka drzewna), 5 gatunków gadów: żmija zygzakowata, padalec, jaszczurka zwinka, jaszczurka żyworodna, zaskroniec. Z ptaków ( ok. 110 gatunków) gnieżdżą się tu lub żerują i przebywają na torfowiskach m. in. bąk, łabędź niemy, żuraw, cietrzew, rycyk, kruk, słonka, remiz, dziwonia, błotniak stawowy, bocian biały, bocian czarny, czapla siwa, zimorodek. Zalatuje tu orzeł bielik, gnieżdżący się w niedalekim kompleksie leśnym „Oleszno”. Spośród ssaków atrakcję stanowią łosie i bobry.

CZARNA RÓZGA

Rezerwat „Czarna Rózga” – rezerwat leśny, utworzony w roku 1996 na powierzchni 185,60 ha w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych naturalnych ekosystemów wilgotnych lasów liściastych z licznymi drzewami pomnikowymi oraz gatunkami rzadkich chronionych roślin zielnych. Utworzenie rezerwatu ma za zadanie chronić ten obszar przed zmianami powodującymi osuszenie terenu. W sieci obszarów chronionych Wyżyny Małopolskiej, a także całej środkowej Polski nie ma już nigdzie tak dużej powierzchni mokrych eutroficznych lasów liściastych z całą ich różnorodnością biologiczną. Rezerwat „Czarna Rózga” uzupełnia tę sieć o obiekt wartości unikatowej.

W rezerwacie gatunkiem dominującym jest olsza, a ponadto rosną tu: jodła, brzoza, buk, sosna, dąb, grab, osika. W granicach rezerwatu drzewostany są prawie wyłącznie naturalnego pochodzenia. Ekosystem tego lasu ma ogromną siłę regeneracji, toteż szybko zanikają ślady dawnych zrębów, wypasu itp. W rezerwacie rośnie grupa starych dębów i innych drzew, które pozostawiono w toku przeszłej gospodarki leśnej. Niektóre mają imponujący wygląd, wszystkie są prawdziwą ozdobą lasu, spełniając jednocześnie rolę dawców cennego materiału genetycznego, jak i będąc miejscem gnieżdżenia się dużych ptaków. Na florę rezerwatu składa się ponad 300 gatunków. Do najcenniejszych należą rośliny górskie o nielicznych stanowiskach występowania na niżu, takie jak: widłak wroniec, kokoryczka okółkowa, trybula lśniąca, narecznica szerokolistna.W rezerwacie rosną następujące gatunki roślin chronionych całkowicie: wawrzynek wilczełyko, bluszcz pospolity, widłaki (jałowcowaty, wroniec, goździsty) i pomocnik baldaszkowaty. Zwierzęta znajdują tutaj doskonałe warunki do życia. Spotkać tu można żmiję zygzakowatą, padalca, zaskrońca, rzekotkę drzewną, a z ptaków stale gnieżdżącego się tu myszołowa oraz sporadycznie bociana czarnego.

OLESZNO

Rezerwat „Oleszno” – rezerwat leśny, utworzony w 1970 roku na powierzchni 31,43 ha , obejmujący fragment podmokłych lasów o bardzo bogatym drzewostanie, który porasta rozległe obniżenie w Niecce Zabrodzkiej. W 2006 roku na mocy Rozporządzenia Wojewody Świętokrzyskiego powiększono rezerwat o 230 ha, obejmując ochroną strefę lasów łęgowych w okolicy Starej Czarnej. Na mokrej glebie rośnie starodrzew zbudowany z wielu gatunków drzew, głównie olszy czarnej, jesionu wyniosłego, dębu szypułkowego, jodły pospolitej, buka zwyczajnego, świerka pospolitego, klonu zwyczajnego, jaworu, wiązów, graba zwyczajnego i czeremchy zwyczajnej. Olsza i jesion liczą około 150 lat, natomiast buk, dąb i jodła około 170 lat. Podszycie budują liczne podrosty drzew i następujące krzewy: leszczyna, jarzębina, kruszyna, trzmielina zwyczajna, kalina. Na terenie rezerwatu rosną także dwa skupiska cisów. Obserwuje się tutaj mozaikę łęgu jesionowo-olszowego, grądu niskiego i olsu. Runo jest wielogatunkowe i silnie rozwinięte. Rosną tu m. in. gajowiec żółty, kopytnik pospolity, listera jajowata, wawrzynek wilczełyko, przylaszczka, buławnik czerwony. Na terenie rezerwatu są dwa gniazda orlika krzykliwego, a w jego sąsiedztwie gniazdo bielika i bociana czarnego.

EWELINÓW

Rezerwat „Ewelinów” - rezerwat leśny powstał w 2006 na terenie nadleśnictwa Włoszczowa, na powierzchni 14,83 ha. Rezerwat utworzono w celu ochrony rzadkich i zagrożonych gatunków roślin naczyniowych runa leśnego. Obejmuje on fragment lasu o charakterze grądu typowego, porastającego wzniesienie wapienne. W drzewostanie widoczne są jeszcze ślady użytkowania rębnego w postaci gniazd o dużym stopniu regeneracji. Z punktu widzenia składu runa, rezerwat przypomina inny rezerwat parku tj. Bukową Górę. Cechą wyraźnie odróżniającą jest drzewostan, tutaj założony sztucznie, a w rezerwacie Bukowa Góra naturalny. Niezwykle interesujące jest runo zielne rezerwatu Ewelinów, w którym stwierdzono występowanie 23 gatunków chronionych i rzadkich. Występują tu: lilia złotogłów, kruszczyk szerokolistny, orlik pospolity, rutewka orlikolistna, pierwiosnek lekarski, goryczka wąskolistna i kopytnik pospolity. Gatunki tworzące drzewostan to grab, dąb, jodła, sosna i buk. Rezerwat jest miejscem występowania wielu gatunków ptaków oraz zwierzyny płowej przybywającej tu z okolicznych lasów produkcyjnych. Stwierdzono też obecność lisa, jenota oraz dzika.

ZPKWŁ

„Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej lub nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, szczególnie sędziwe i okazałych rozmiarów drzewa i krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skały, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie.” ( art. 40. 1. Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody).

Na terenie Przedborskiego Parku Krajobrazowego znajdują się 46 pomniki przyrody w postaci pojedynczych drzew lub ich skupisk oraz 2 głazy narzutowe.

Są to:

• 3 dęby szypułkowe, położone we wsi Ciemiętniki, gm. Kluczewsko
• aleja 38 lip drobnolistnych, 2 klonów pospolitych i 2 kasztanowców białych, położona we wsi Dobromierz, gm. Kluczewsko.
• 2 lipy drobnolistne i wiąz szypułkowy rosnące w Januszewicach na cmentarzu przykościelnym, gm. Kluczewsko.
• 4 lipy drobnolistne, klon jawor, dąb szypułkowy rosnące w Rączkach, gm. Kluczewsko.
• 2 kasztanowce białe, lipa drobnolistna we wsi Stanowiska, gm. Kluczewsko
• 4 dęby szypułkowe w oddziale 183 leśnictwa Rączki, gm. Kluczewsko
• sosna i dąb w oddziale 183c leśnictwa Rączki, gm. Kluczewsko.
• 2 dęby szypułkowe, wiąz pospolity w oddziale 96t w Zabrodach, gm Krasocin.
• dąb szypułkowy w oddziale 79 leśnictwa Gustawów, gm. Przedbórz.
• dąb szypułkowy na gruncie p. D. Sztandera w Piskorzeńcu, gm. Przedbórz.
• dąb szypułkowy na gruncie p. A. Małczyka we wsi Borowa, gm. Przedbórz.
• 2 dęby szypułkowe na gruncie p. S. Biało we wsi Gaj-Policzko, gm. Przedbórz.
• 2 sosny przy leśniczówce Wymysłów, gm. Przedbórz.
• 7 buków pospolitych w oddziale 185f leśnictwa Rączki, gm. Przedbórz.
• buki pospolite w oddziale 197 a leśnictwa Rączki, gm. Przedbórz.
• lipa drobnolistna na gruncie p. A. Chlebosza w Józefowie, gm. Przedbórz.
• lipa drobnolistna na gruncie p. T. Staszczyka w Zagaciu, gm. Przedbórz.
• dąb szypułkowy na gruncje p. Cz. Dorozińskiego w Zagaciu, gm. Przedbórz.
• cis pospolity rosnący na gruncie p. J. Futerskiego w Starej wsi , gm. Przedbórz.
• cis pospolity na gruncie p. M. Żydanek w Starej wsi, gm. Przedbórz.
• dąb szypułkowy w oddziale 273 w leśnictwie Żeleźnica, gm. Przedbórz.
• dąb szypułkowy w oddziale 283 leśnictwa Żeleźnica, gm. Przedbórz.
• 2 buki pospolite w oddziale 255 leśnictwa Żeleźnica, gm. Przedbórz.
• 2 jesiony wyniosłe w oddziale 278 leśnictwa Zalesie, gm. Przedbórz.
• dąb szypułkowy w oddziale 291d leśnictwa Zalesie, gm. Przedbórz.
• sosna pospolita w oddziale 277 leśnictwa Zalesie, gm. Przedbórz.
• dąb szypułkowy w oddziale 121 leśnictwa Wierzchlas, gm. Przedbórz.
• 30 dębów szypułkowych, 52 modrzewie europejskie, 49 sosen pospolitych w oddziale 90a leśnictwa Wierzchlas, gm. Przedbórz.
• dąb szypułkowy na gruncie p. B. Dębczyka we wsi Wierzchlas, gm. Przedbórz.
• lipa drobnolistna na gruncie p. M. Gumiennego we wsi Wierzchlas, gm. Przedbórz.
• lipa drobnolistna na gruncie p. M. Gągór we wsi wierzchlas, gm. Przedbórz.
• 2 dęby szypułkowe na gruncie p. S. Jankowskiej we wsi Smyków –Boroniewskie, gm. Fałków.
• Granitowy głaz narzutowy o nazwie " Jedynak"  w oddziale 111 leśnictwa Wierzchlas, gm. Przedbórz.

W Planie Ochrony Przedborskiego Parku Krajobrazowego planuje się ustanowienie kolejnych 63 pomników przyrody.

ZPKWŁ

Faunę Przedborskiego Parku Krajobrazowego cechuje duża różnorodność.

Dotychczas najbardziej zbadaną grupą zwierząt bezkręgowych na terenie PPK są owady. Szacuje się, że występuje tu około 10 tyś. gatunków owadów. Różnorodność zbiorowisk roślinnych sprawia, że odpowiednie warunki dla swojego rozwoju znajdują tutaj gatunki południowe (śródziemnomorskie i pontyjskie), borealne jak również gatunki puszczańskie związane z rozległymi kompleksami lasów.

Spośród występujących na terenie PPK gatunków owadów 20 gatunków jest chronionych ustawowo w Polsce, 18 gatunków ginących i zagrożonych wyginięciem, 7 gatunków rzadkich i bardzo rzadkich, 11 gatunków nowych dla Polski Środkowej, 3 gatunki nowe dla fauny Polski, 7 gatunków południowych, 3 gatunki borealne, 4 gatunki górskie.

Świat mięczaków nie został jeszcze kompleksowo zbadany. Rozpoczęto prace nad poznaniem gromady małż w wodach rzeki Pilicy. Wykazano dużą liczebność pospolitych gatunków: skójki zaostrzonej i malarskiej oraz obecność rzadkich i chronionych gatunków: skójki gruboskorupowej, szczeżui spłaszczonej i wielkiej.

W wodach Pilicy i Czarnej Włoszczowskiej na terenie PPK stwierdzono występowanie 23 gatunków ryb słodkowodnych. Z wyżej wymienionej liczby 3 gatunki objęte są ochroną gatunkową. Są to: piekielnica, koza, różanka. Najliczniej odławianymi gatunkami były gatunki płoć, jelec i okoń.
Na terenie PPK stwierdzono występowanie 12 gatunków płazów i 5 gatunków gadów typowych dla terenów nizinnych. Populacje poszczególnych gatunków charakteryzują się różną liczebnością oraz bardzo nierównomiernym rozmieszczeniem. Do najczęściej spotykanych płazów należy żaba trawna i ropucha szara, a wśród gadów jaszczurka zwinka.

Awifauna Przedborskiego Parku Krajobrazowego reprezentowana jest przez 187 gatunków ptaków, spośród których 130 gatunków regularnie gniazduje. 168 gatunków ptaków objętych jest ścisłą ochroną gatunkową. Najbardziej zagrożone z nich to : bąk, bączek, bocian czarny, cyraneczka, podgorzałka, trzmielojad, błotniak stawowy, błotniak zbożowy, bielik, orlik krzykliwy, jarząbek, cietrzew, kropiatka, derkacz, żuraw, sieweczka rzeczna, rycyk, krwawodziób, kuliczek piskliwy, rybitwa zwyczajna, rybitwa czarna, siniak, lelek, zimorodek, dudek, dzięcioł zielonosiwy, dzięcioł czarny, dzięcioł średni, skowronek borowy, podróżniczek, jarzębatka, muchołówka mała, srokosz, ortolan. 
Bąk, błotniak zbożowy, orlik krzykliwy, bielik i kropiatka to gatunki umieszczone w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt.

Na obszarze Przedborskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny występuje 40 gatunków ssaków, które należą do sześciu rzędów: owadożernych, nietoperzy, zającokształtnych, gryzoni, drapieżnych oraz parzystkopytnych. Wśród tyć gatunków 17 objęto ochroną gatunkową. Niektóre z nich jak bóbr europejski , smużka i wydra umieszczone są w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt.

Ptaki rzadkie i zagrożone w PPK19.08 KB

Mapa występowania nietoperzy w PPK 2001448.59 KB

ZPKWŁ

Według podziału geobotanicznego W. Szafera z 1972 r. Przedborski Park Krajobrazowy należy do następujących regionów geobotanicznych: poddział A4 - Pas Wyżyn Środkowych, Kraina Świętokrzyska: Okręg Chęciński, Okręg Konecki, Okręg Przejściowy Włoszczowsko-Jędrzejowski oraz Kraina Północne Wysoczyzny Brzeźne: Okręg: Łódzko-Piotrkowski

ZBIOROWISKA LEŚNE

Lasy położone w PPK i jego otulinie zajmują ogólną powierzchnię 16585 ha powierzchni, co stanowi 46,1% tego obszaru (lesistość samego parku 64%). Główne zbiorowiska leśne występujące w PPK i jego otulinie to: kontynentalny bór mieszany i suboceaniczny bór sosnowy świeży stanowiące istotną część lasów gospodarczych. W obszarze Parku stwierdzono również występowanie innych zbiorowisk, takich jak: łęg olszowo-jesionowy, bór bagienny, dąbrowa świetlista i grąd subkontynentalny.

Dominującą grupa siedlisk są siedliska borowe, z przewagą świeżych. Występują tu: bór świeży, bór mieszany świeży, lasy mieszane świeże i lasy świeże (65,1% powierzchni zalesionej). Siedliska o wysokim stopniu uwilgotnienia obejmujące: olsy, olsy jesionowe, lasy bagienne i bory bagienne zajmują 12,7% powierzchni wszystkich lasów.

Głównym gatunkiem lasotwórczym jest sosna, a na siedliskach wilgotnych dominuje olsza czarna. Inne spotykane w tutejszych lasach to proporcjonalnie: brzoza, dąb, jodła, jesion, buk, modrzew, grab, świerk, robinia i klon.

ZBIOROWISKA ŁĄK, MURAW KSEROTERMICZNYCH I TORFOWISK

Obok zespołu roślinności leśnej na terenie PPK występują cenne zbiorowiska roślinności łąk i muraw kserotermicznych oraz torfowisk. Łaki porastają doliny rzek Parku oraz naturalne obniżenia terenu z dużym stopniem uwilgotnienia. Do cennych fitocenoz łąk należy zespół ostrożenia warzywnego i łąkowego oraz rdestu wężownika. Na szczególną uwagę zasługują tereny muraw kserotermicznych, które cechuje niezwykłe bogactwo florystyczne. Oprócz występowania na terenie rezerwatu Murawy Dobromierskie, możemy je spotkać w okolicy miejscowości Góry Suche, Stara Wieś i Mojżeszów. Najczęściej występującym zbiorowiskiem jest zespół rutewki mniejszej i szałwi łąkowej. Niemniej ważne i cenne w skali Parku, ale i kraju, są zbiorowiska roślinności torfowiskowej, które możemy spotkać w rezerwacie torfowiskowym Piskorzeniec oraz w kilku następnych miejscach położonych w Niecce Zabrodzkiej.

MSZAKI

Flora mszaków Przedborskiego Parku Krajobrazowego liczy 167 gatunków, w tym 36 wątrobowców i 131 mchów. Spośród nich specjalnej troski wymaga 29 gatunków.

POROSTY

Świat porostów PPK liczy 155 gatunków. Składają się na nią gatunki należące do następujących grup siedliskowych: epifity, porosty naziemne, epility, epiksylity oraz porosty występujące na mchach. Spośród występujących na terenie Parku gatunków porostów 31 gatunków podlega ścisłej ochronie gatunkowej.

ROŚLINY NACZYNIOWE

W Przedborskim Parku Krajobrazowym występuje 954 gatunków roślin naczyniowych, a wśród nich gatunki podlegające ochronie gatunkowej ścisłej i częściowej oraz te, które znalazły się w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin.

Odnotowano występowanie 66 gatunków chronionych, w tym 54 całkowicie i 12 częściowo.

Gatunki z czerwonej listy roślin naczyniowych w Polsce reprezentowane są przez 31 taksonów, z czego: 5 gatunków ginących (miłek szkarłatny, wiśnia karłowata, sasanka wiosenna, wierzba borówkolistna, fiołek torfowy), 20 gatunków zagrożonych i 6 rzadkich (turzyca rozsunięta, buławnik wielkokwiatowy, rosiczka okrągłolistna, zaraza gałęzista, wierzba borówkolistna, tobołki przerosłe). Na terenie parku występują 3 gatunki, ściśle chronione w skali Europy. Są to: obuwik pospolity, salwinia pływająca, sasanka otwarta.

Rośliny chronione w PPK55.62 KB

ZPKWŁ

Baza noclegowa

Restauracja „Parkowa”, Przedbórz, ul.Krakowska1, tel. 44 781-21-02

„Dworek nad Stawami”, Wola Przedborska 8, 97-570 Przedbórz, tel. 44 781-52-05

Szkolne Schronisko Młodzieżowe, Przedbórz, ul.Mostowa 37b, tel. 44 781-20-61

Centrum Japońskich Sportów i Sztuk Walki „Dojo- Stara Wieś”, Stara Wieś 1, 97-570 Przedbórz, tel. 44 747 07 40

Gastronomia

Restauracja „Parkowa”, Przedbórz, ul.Krakowska1

Restauracja „Bajka”, Dobromierz, ul.Włoszczowska 8

Bar „Rogatka”, Krasocin, ul.Wyzwolenia 14

Pizzeria „Finezja”, Przedbórz, ul.Rynek

Agroturystyka

Gospodarstwo Eko-Agroturystyczne „Chata u brata”, Krzętów, ul.Dolna 80, tel. 44 787 19 48

Agroturystyka „Samuraj”, Kajetanów 22, tel. 601 509 534

Gospodarstwo Agroturystyczna „Agnieszka”, Kluczewsko, ul.1 Maja, tel. 692 066 942

Agroturystyka „Iwona”, Łapczyna Wola, tel. 662 452 770

Domki Letniskowe „Leśna Przystań”, Ciemietniki, tel. 662 589 694

Gospodarstwo Agroturystyczne Magdalena Auguścik, Przedbórz, ul.Krakowska 18, tel. 44 781 29 79

Gospodarstwo Agroturystyczne Stadnina Koni Alfred Strychalski, Rączki 9, tel. 608 019 106

Gospodarstwo Eko - agroturystyczne "Danielówka" Ciemiętniki 1, tel. 501520514

Wypożyczalnie kajaków

Domki Letniskowe „Leśna Przystań”, Ciemiętniki, tel. 662 589 694

Agroturystyka „Samuraj”, Kajetanów 22, tel. 601 509 534

PPHU „Elko”, Przedbórz, ul.Brzozowa 35, tel. 604 689 431

Gospodarstwo Eko-Agroturystyczne „Chata u brata”, Krzętów, ul.Dolna 80, tel. 44 787 19 48

ZPKWŁ

Wartości przyrodnicze, dla których ochrony został powołany Przedborski Park Krajobrazowy są zharmonizowane z tradycyjnie ukształtowanym tutaj krajobrazem kulturowym. Wśród elementów i cech pokrycia kulturowego należy zwrócić szczególną uwagę na: zabytkowe zespoły i obiekty architektury - sakralne, dawne dwory z założeniami parkowymi, , grupę zagród o unikalnej już, tradycyjnej formie z wieloma starymi drzewami, budyneczki suszarni tytoniu wznoszone z kamienia i cegły, liczne krzyże przydrożne, kapliczki wraz z towarzyszącymi im drzewami i krzewami, a także powszechnie dostępne punkty i płaszczyzny widokowe. Dominująca część obszaru Parku i jego otuliny pokryta jest lasami. Najbardziej urozmaicone pod względem rzeźby są partie Pasma Przedborsko Małogoskiego. O wartościach kulturowych obszaru świadczą też obiekty archeologiczne, zwłaszcza w dolinie Pilicy i Czarnej Włoszczowskiej. Obszar PPK na przestrzeni dziejów stanowił niejednolity teren pod względem administracji państwowej i kościelnej. Przynależał do dwóch jednostek administracyjnych, a Pilica stanowiła naturalną granicę. W przeszłości wzdłuż rzeki biegła granica między ziemiami Wielkopolską i Małopolską.

Nasycenie zabytkowymi obiektami kultury materialnej i duchowej jest stosunkowo niewielkie, zwłaszcza jeśli chodzi o obiekty sprzed XIX w. Jednak na podstawie tych zachowanych obiektów dóbr kultury czy ruin możemy wnioskować o dawnej świetności tego terenu. Stanowią one wielki walor, świadczą o spuściźnie i tradycji regionu. Na obszarze tym zachowały się miejsca tradycyjnej zabudowy małomiasteczkowej (Przedbórz, Oleszno), historyczne zespoły wiejskie ( Policzko, Gaj Policzko, Góry Mokre, Kajetanów, Ruda Pilczycka, Boża Wola, Stara Wieś, Stanowiska, Pilczyca, Żeleźnica) oraz wsie o wyróżniającym się układzie rozplanowania (Bobrowniki, Góry Suche, Skąpe, Oleszno, Komorniki, Januszewice, Ruda Pilczycka). Niewątpliwie najważniejszym obszarem dla tego regionu jest Przedbórz, zaliczany do jednych z najstarszych miejscowości, posiadający walory historyczne w skali kraju.

Zabytki kulturowe w Przedborskim Parku Krajobrazowym według miejscowości.

Miasto Przedbórz

1. Kościół parafialny p.w. św. Aleksego z XIV w., położony na wzgórzu, w najwyższym punkcie miasta. Pierwotny z 1287 r. był fundacją Bolesława Wstydliwego. Obecny zbudowany przez króla Kazimierza Wielkiego z 1341 r. Kościół w stylu gotyckim, w ciągu wieków wielokrotnie przebudowywany, obecnie w większości barokowy.
2. Domy mieszkalne o charakterze zabytkowym: zajazd pocztowy przy ulicy Koneckiej 20, murowany z XVII/XVIII w., z tego samego okresu karczma róg Pocztowej i Kieleckiej, murowana, obecnie siedziba Muzeum Ludowego Ziemi Przedborskiej, murowane kamieniczki z XVIII/XIX w., niegdyś okalające rynek z czterech stron, obecnie tylko od strony wschodniej i częściowo północnej. Domy murowane przy ul. Kieleckiej nr 5 i 7 z XIX w.. Dom murowany przy ul. Koneckiej 16 z XVIII w., domy murowane przy ul. Mostowej 23 z XIX w. i 25 z XVIII w., domy murowane przy ul. Pocztowej 4 z XVIII/XIX w., nr 6 z poł. XIX w., nr 12 i 17/19 z pierwszej połowy XIX w.
3. Ratusz miejski przy ul. Mostowej 29, budowany w latach 1826 – 30, murowany, późnoklasycystyczny, piętrowy. Obecnie siedziba władz Miasta i Gminy.
4. Fragmenty ruin Zamku Kazimierzowskiego z XIV w. przy ul. Podzamcze 11 i Koneckiej 2.
5. Kapliczki przydrożne tzw. choleryczne na granicy miasta z XVIII w., mające chronić przed epidemią cholery: przy ul. Podzamcze na prawym brzegu rzeki, przy drodze do Końskich – obie w formie kolumn na cokołach zwieńczone kapliczkami z wnękami pod daszkiem z pierwszej połowy XIX w., nieopodal Cmentarza Żydowskiego, dojście od ulicy Kanałowej, przy wjeździe do miasta od strony Kielc ( kapliczka słupowa św. Barbary ).

Żeleźnica (gm. Przedbórz) - Kościół parafialny p.w. św. Mikołaja, murowany z 1869-70 r., organistówka drewniana z ok. 1900 r. W sąsiedztwie cmentarza rzymsko-katolickiego jest chałupa wybudowana z drewna opałowego ciętego na „cegły”, ewenement budownictwa nigdzie nie spotykany. (obecnie niestety ściany zostały prawie w całości pokryte przez właściciela sidingiem); Obelisk Kazimierza Wielkiego, upamiętniający fakt złamania nogi przez władcę na polowaniu w tutejszych lasach, w wyniku którego nastąpił zgon ostatniego króla z dynastii Piastów. Pomnik został wystawiony przez Zespół Nadpilicznych Parków Krajobrazowych.

Góry Mokre (gm. Przedbórz) - Na nowej kapliczce rzeźba ludowa św. Jana Nepomucena z XVIII w.

Rączki (gm. Kluczewsko) - wieś ta w XVII w. stanowiła własność sławnego pisarza Jana Chryzostoma Paska, który ożenił się z wdową Łęcką, właścicielką Rączek. Z dawnego zespołu dworskiego zachowały się ruiny murowane z poł. XIX w., budynek gospodarczy mur – drewno z I poł. XIX w., park krajobrazowy o pow. 2,5 ha, na niewielkim cieku jest tu też zarośnięty staw o pow. 0,2 ha. (obecnie w rękach prywatnych ). Kościół parafialny p.w. św. Trójcy , murowany, budowany w latach 1864 – 65.

Łapczyna Wola (gm. Kluczewsko) - ruiny zboru ariańskiego, murowane z II poł. XVII w., zniszczone w 1754 r.

Dobromierz (gm. Kluczewsko) - szczątki parku krajobrazowego o pow. 3,5 ha, w tym 1,6 ha wód 9 obecnie wyschnięte i zarośnięte) i dwór z XVIII w. ze śladami założenia regularnego; dwór spłonął w 1993r.; aleja lipowa – pomnik przyrody – doprowadzająca do parku.

Stanowiska (gm. Kluczewsko) - Kościół parafialny p.w. św. Jakuba z XIV/XV w., przebudowany w XVII w., z zegarem słonecznym na wieży., kuźnia murowana kamienna z końca XIX w.

Kluczewsko (gm. Kluczewsko) - Kościół parafialny p.w. św. Wawrzyńca, murowany, wybudowany w latach 1797 – 1813. Przy kościele murowana plebania z 1920 r.
Zabudowania dworskie z XIX w., w tym wozownia oraz założenie parkowe z XVII w.

Oleszno (gm. Krasocin) - Kościół parafialny p.w. NPM murowany z 1643 – 85 r., wczesnobarokowy z wystrojem wczesnobarokowym; znajdują się tu relikty dworu z XVI w. oraz park z dworem murowanym i układem wodnym z XVIII/XIX w. , opasany fosą, ze śladami założenia regularnego., zabudowania folwarczne murowane z XIX w.

Wola Świdzińska (gm. Krasocin) - Zespół dworski z XIX w., resztki założenia parkowego.

Lasocin (gm. Łopuszno) – ruiny XIX w. pałacu Niemojewskich. Park otaczający ruiny posiada ciekawe gatunki drzew (miłorząb dwuklapowy, jesion – forma zwisła, jarząb szwedzki).

Wiersze wybrane - Tadeusz Tutak.doc71.5 KB

ZPKWŁ

• FLORA
  >ZBIOROWISKA LEŚNE
  >ZBIOROWISKA ŁĄK, MURAW KSEROTERMICZNYCH I TORFOWISK
  >MSZAKI
  >POROSTY
  >ROŚLINY NACZYNIOWE
• FAUNA
• FORMY OCHRONY PRZYRODY
  >POMNIKI PRZYRODY
  >REZERWATY PRZYRODY
         >BUKOWA GÓRA
         >MURAWY DOBROMIERSKIE
         >PISKORZENIEC
         >CZARNA RÓZGA
         >OLESZNO
         >EWELINÓW
  >OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU
  >UŻYTKI EKOLOGICZNE
  >OBSZARY NATURA 2000
  >OCHRONA GATUNKOWA ROŚLIN, ZWIERZĄT I GRZYBÓW

FLORA

Według podziału geobotanicznego W. Szafera z 1972 r. Przedborski Park Krajobrazowy należy do następujących regionów geobotanicznych: poddział A4 - Pas Wyżyn Środkowych, Kraina Świętokrzyska: Okręg Chęciński, Okręg Konecki, Okręg Przejściowy Włoszczowsko-Jędrzejowski oraz Kraina Północne Wysoczyzny Brzeźne: Okręg: Łódzko-Piotrkowski

ZBIOROWISKA LEŚNE

Lasy położone w PPK i jego otulinie zajmują ogólną powierzchnię 16585 ha powierzchni, co stanowi 46,1% tego obszaru (lesistość samego parku 64%). Główne zbiorowiska leśne występujące w PPK i jego otulinie to: kontynentalny bór mieszany i suboceaniczny bór sosnowy świeży stanowiące istotną część lasów gospodarczych. W obszarze Parku stwierdzono również występowanie innych zbiorowisk, takich jak: łęg olszowo-jesionowy, bór bagienny, dąbrowa świetlista i grąd subkontynentalny.

Dominującą grupa siedlisk są siedliska borowe, z przewagą świeżych. Występują tu: bór świeży, bór mieszany świeży, lasy mieszane świeże i lasy świeże (65,1% powierzchni zalesionej). Siedliska o wysokim stopniu uwilgotnienia obejmujące: olsy, olsy jesionowe, lasy bagienne i bory bagienne zajmują 12,7% powierzchni wszystkich lasów.

Głównym gatunkiem lasotwórczym jest sosna, a na siedliskach wilgotnych dominuje olsza czarna. Inne spotykane w tutejszych lasach to proporcjonalnie: brzoza, dąb, jodła, jesion, buk, modrzew, grab, świerk, robinia i klon.

ZBIOROWISKA ŁĄK, MURAW KSEROTERMICZNYCH I TORFOWISK

Obok zespołu roślinności leśnej na terenie PPK występują cenne zbiorowiska roślinności łąk i muraw kserotermicznych oraz torfowisk. Łaki porastają doliny rzek Parku oraz naturalne obniżenia terenu z dużym stopniem uwilgotnienia. Do cennych fitocenoz łąk należy zespół ostrożenia warzywnego i łąkowego oraz rdestu wężownika. Na szczególną uwagę zasługują tereny muraw kserotermicznych, które cechuje niezwykłe bogactwo florystyczne. Oprócz występowania na terenie rezerwatu Murawy Dobromierskie, możemy je spotkać w okolicy miejscowości Góry Suche, Stara Wieś i Mojżeszów. Najczęściej występującym zbiorowiskiem jest zespół rutewki mniejszej i szałwi łąkowej. Niemniej ważne i cenne w skali Parku, ale i kraju, są zbiorowiska roślinności torfowiskowej, które możemy spotkać w rezerwacie torfowiskowym Piskorzeniec oraz w kilku następnych miejscach położonych w Niecce Zabrodzkiej.

MSZAKI

Flora mszaków Przedborskiego Parku Krajobrazowego liczy 167 gatunków, w tym 36 wątrobowców i 131 mchów. Spośród nich specjalnej troski wymaga 29 gatunków.

POROSTY

Świat porostów PPK liczy 155 gatunków. Składają się na nią gatunki należące do następujących grup siedliskowych: epifity, porosty naziemne, epility, epiksylity oraz porosty występujące na mchach. Spośród występujących na terenie Parku gatunków porostów 31 gatunków podlega ścisłej ochronie gatunkowej.

ROŚLINY NACZYNIOWE

W Przedborskim Parku Krajobrazowym występuje 954 gatunków roślin naczyniowych, a wśród nich gatunki podlegające ochronie gatunkowej ścisłej i częściowej oraz te, które znalazły się w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin.

Odnotowano występowanie 66 gatunków chronionych, w tym 54 całkowicie i 12 częściowo.

Gatunki z czerwonej listy roślin naczyniowych w Polsce reprezentowane są przez 31 taksonów, z czego: 5 gatunków ginących (miłek szkarłatny, wiśnia karłowata, sasanka wiosenna, wierzba borówkolistna, fiołek torfowy), 20 gatunków zagrożonych i 6 rzadkich (turzyca rozsunięta, buławnik wielkokwiatowy, rosiczka okrągłolistna, zaraza gałęzista, wierzba borówkolistna, tobołki przerosłe). Na terenie parku występują 3 gatunki, ściśle chronione w skali Europy. Są to: obuwik pospolity, salwinia pływająca, sasanka otwarta.

Rośliny chronione w PPK.pdf55.62 KB

ZPKWŁ