17 marca mija rocznica pierwszego Światowego Dnia Morza. Światowy Dzień Morza po raz pierwszy zainicjowano 17 marca 1978 roku, aby uczcić datę wejścia w życie konwencji z 1958 roku, na mocy której powołano Międzynarodową Organizację Morską (IMO). IMO – była pierwszym oficjalnym organem międzynarodowym skupiającym się na morzu. Od XIX wieku ludzie mieli świadomość konieczności wyodrębnienia podobnej struktury, powoływano więc do życia różnorodne traktaty, ale dopiero po utworzeniu Organizacji Narodów Zjednoczonych można było sięgnąć po większych rozmiarów środki.
I tak, na międzynarodowej konferencji w Genewie w 1948 roku przyjęto konwencję formalnie ustanawiającą IMO, wyspecjalizowaną agencję ONZ, która opracowuje i utrzymuje kompleksowe ramy regulacyjne dla żeglugi. Obecnie organizacja skupia około 167 państw członkowskich i trzech członków stowarzyszonych. Członkostwo to obejmuje praktycznie wszystkie narody świata zainteresowane sprawami morskimi, w tym te zaangażowane w przemysł żeglugowy oraz państwa nadbrzeżne zainteresowane ochroną lokalnego środowiska morskiego.
Lądy zajmują jedynie 29% powierzchni Ziemi. Pozostałe 71% to morza i oceany, które odpowiadają aż za połowę produkcji tlenu na globie. Światowe głębiny to miejsce bardziej tajemnicze niż Księżyc – do tej pory do położonego 11 kilometrów pod wodą najgłębszego punktu na Ziemi dotarły tylko 3 osoby, podczas gdy na Księżycu było już ich 12. Niestety, mimo swojej tajemniczości światowe wody są nie mniej zanieczyszczone niż lądy, a życie w nich tak samo zagrożone, jak na kontynentach. Doskonałym przykładem tragedii mórz i oceanów są wirujące w nich tony plastiku, a przede wszystkim największa z nich Wielka Pacyficzna Plama Śmieci między Kalifornią a Hawajami, która ma powierzchnię około 1,6 milionów kilometrów kwadratowych, czyli blisko pięciokrotnie większą niż Polska.
Ochrona środowiska morskiego to nie tylko zakres działań dla wielkich organizacji i temat, którym należy zająć się, gdy przychodzi kolejny Światowy Dzień Morza. Troska o morze i życie morskich stworzeń powinna być dla nas, jako ludzi, istotna każdego dnia. Co więcej, nie oznacza to konieczności przeprowadzania wielkich akcji protestacyjnych, ale po prostu ograniczenia własnego złego wpływu na środowisko wodne. Jak możesz ograniczyć swój wpływ na degradację wód i przyczynić się do ochrony środowiska morskiego?
- Zwracaj uwagę na problem i opowiadaj o nim innym. Bardzo często powodem negatywnych dla planety działań nie jest zła wola, lecz po prostu niewiedza.
- Wypoczywasz nad wodą? Pamiętaj, by zostawić po sobie porządek. Jeżeli widzisz człowieka, który zaśmieca okolicę, zwróć mu uwagę (o ile to możliwe i bezpieczne). Przy okazji zbierania nieczystości po sobie, możesz też podnieść te „niczyje”. Wiele śmieci na brzeg wyrzuca woda lub nawiewa je wiatr.
- Uważaj na mikroplastik, który znaleźć można w niektórych środkach kosmetycznych (np. peelingach, ale też pastach do zębów).Wnika on bowiem w strukturę organizmów morskich. Jeżeli jesz ryby i owoce morza, zapewne sam/sama konsumujesz podobne tworzywa sztuczne.
- Rezygnuj z plastiku tam, gdzie to możliwe. Kup wielorazowy kubek termiczny na kawę (z pewnością zamówisz do niego napój w ulubionej kawiarni), butelkę na wodę, pojemniki na drugie śniadanieWybieraj produkty wykonane z materiałów innych niż tworzywa sztuczne.
- Ekologiczne detergenty są nawet o 80% bezpieczniejsze dla środowiska naturalnego. Wiele tradycyjnych środków kosmetycznych i czyszczących rozkłada się bardzo długo. Ich utrzymująca się obecność w środowisku prowadzi do przeżyźniania wód i zarastania zbiorników. Często wykwitają w nich toksyczne organizmy, które prowadzą do wyniszczenia lokalnej flory i fauny. Pamiętaj, wody są ze sobą połączone. Ostatecznie i tak wszystko trafia do mórz i oceanów.
Opr. i zdj. DWB
