Nietoperze to grupa zwierząt dość niezwykłych czy wręcz wyjątkowych. Są jedynymi aktywnie latającymi ssakami. Większość z nich orientuje się w przestrzeni za pomocą słuchu (echolokacji). Aktywne są z reguły w nocy i przez to nadal mało poznane. Wśród ssaków to druga po gryzoniach najbardziej liczna w gatunki grupa taksonomiczna. Rząd nietoperzy Chiroptera dzieli się na dwa podrzędy Megachiroptera i Mikrochiroptera. Na świecie znanych jest ok. 1400 gatunków, z czego 28 stwierdzono do tej pory w Polsce i wszystkie zaliczamy do „małych nietoperzy”. Nietoperze są wyjątkowo długowieczne, a rekordziści żyją powyżej 30 lat. Mają duży wpływ na regulację uciążliwych dla człowieka insektów, co może przekładać się na wielkie oszczędności w wydatkach na ochronę roślin. W krajach tropikalnych nietoperze przyczyniają się do zapylania wielu roślin, często bardzo użytecznych (np. drzew i krzewów owocowych).
Nasze nietoperze żywią się głównie owadami, choć niektóre chwytają również pająki. Okres zimy to trudny czas ze względu na brak pokarmu. Zapadają wówczas w stan hibernacji: obniżają temperaturę ciała do kilku stopni powyżej zera i spowalniają procesy życiowe. Ukrywają się w różnych chłodnych, ale nieprzemarzających kryjówkach. W ten sposób mogą przetrwać ten niekorzystny dla siebie czas czerpiąc energię ze zgromadzonego jesienią podskórnego tłuszczu. Innym aspektem życia naszych nietoperzy jest okres letniej aktywności, rozrodu, godów i migracji (przelotów, nawet na odległości powyżej 1000 km). Pod koniec wiosny samice rodzą jedno młode (rzadziej bliźniaki) w grupach nazywanych koloniami rozrodczymi. A już na początku jesieni nowe pokolenie nietoperzy potrafi sprawnie latać i się usamodzielnia.
W Sieradzkich Parkach Krajobrazowych badania i ochrona czynna nietoperzy (np. instalowanie skrzynek – sztucznych schronień w lasach) trwają od wielu lat. Przy czym w Załęczańskim PK ponad 40, a w PK Międzyrzecza Warty i Widawki 25 lat.
Na obszarze PKMWiW stwierdzono do tej pory 14 gatunków nietoperzy. Najważniejsze miejsca licznego występowania tych latających ssaków to rezerwaty przyrody: Korzeń i Hołda oraz dolina Grabi. Znamy też kilka stanowisk kolonii rozrodczych samic na strychach budynków, w drewnianych skrzynkach i specjalnych schronach trocinobetonowych, a także w szczelinach mostów. Zimą nietoperze hibernują w głębokich studniach i piwnicach. Do najciekawszych gatunków zaliczamy: nocka dużego, nocka łydkowłosego, 3 gatunki karlików oraz mopka zachodniego.
W ZPK i jego otulinie potwierdzono występowanie 17 gatunków nietoperzy. Wśród nich, najciekawsze to: nocek Bechsteina, nocek łydkowłosy, borowiec leśny i mroczak posrebrzany. Najważniejsze miejsca ich występowania to Leśnictwo Mierzyce, a także rezerwaty przyrody: Dąbrowa w Niżankowicach i Węże. W jaskiniach tego ostatniego rezerwatu licznie zimują nietoperze. Znane są także letnie kryjówki dzienne (w tym kolonie rozrodcze) w szczelinach budynków, na strychach kościołów, w sztucznych schronach i skrzynkach czy dziuplach drzew.
Nietoperze w skrzynkach PKMWiW
