NPK

Tradycyjnie schyłek lata pracownicy Przedborskiego Parku Krajobrazowego świętują organizując rajd pieszy lub rowerowy poświęcony „Królewskim Łowom”, które odbywały się w lasach przedborskich za czasów Piastów i Jagiellonów. W tym roku rajd rowerowy poprowadzono ścieżkami prowadzącymi do rezerwatu Piskorzeniec.

ZPKWŁ

Czytaj więcej...

Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego

Oddział Nadpilicznych Parków Krajobrazowych

Piotrkowska 106
97-310 Moszczenica

Godziny pracy: 7.00 - 15.00

Tel: 44 616 82 25

e-mail:Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Kierownik Oddziału NPK

• Piotr Wypych - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Specjaliści ds. ochrony przyrody:

• Maciej Sobański - starszy specjalista - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Szymon Kielan - starszy specjalista - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Katarzyna Poździej - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Specjalista ds. edukacji:

• Magdalena Librowska - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Straż Parku:

• Zbigniew Mocarski - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Zbigniew Kołudzki - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Hubert Szufel - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Filia w Przedborzu

Krakowska 28
97-570 Przedbórz

Godziny pracy: 7.00 - 15.00

Tel. /Fax 44 781 27 57
Kom.  538 114 798

e-mail:Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Kierownik Zespołu ds. ochrony przyrody (w Przedborzu):

• Dariusz Sommerfeld - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Specjaliści ds. ochrony przyrody (w Przedborzu):

• Dorota Warzyńska-Badura - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Dariusz Bień - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Straż Parku (w Przedborzu):

• Sławomir Wrześniewski - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Damian Kuzdak - Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

ZPKWŁ

Oddział Terenowy Nadpilicznych Parków Krajobrazowych w Moszczenicy tworzą trzy parki krajobrazowe: Przedborski Park Krajobrazowy, Sulejowski Park Krajobrazowy oraz Spalski Park Krajobrazowy. Chronią one najcenniejsze fragmenty doliny Pilicy charakteryzujące się bogactwem przyrodniczym, zróżnicowanym ukształtowaniem terenu oraz bogatą kulturą i tradycją lokalną.

Parkami NPK opiekuje się zespół ludzi stanowiących Służbę Parku. W strukturach NPK jest również Straż Parków.

Parki NPK położone są w dolinie Pilicy lub w jej bliskim sąsiedztwie. Pilica stanowi o walorach przyrodniczych i kulturowych parków. Każdy z Parków posiada swoje charakterystyczne krajobrazy. Od wyżynnych w Przedborskim Parku Krajobrazowym, przez nadrzeczne, leśne i związane z wodami Zbiornika Sulejowskiego w Sulejowskim Parku Krajobrazowym, po bogate w zabytki kultury materialnej w Spalskim Parku Krajobrazowym. Szczegółowe informacje dot. Parków znajdują się w podstronach parkowych.

Siedziba Oddziału Terenowego Nadpilicznych Parków Krajobrazowych znajduje się w Moszczenicy w enklawie leśnej, przy drodze nr 712 relacji Piotrków – Koluszki. Oddział posiada również komórkę terenową w Przedborzu.

ZPKWŁ

NOCLEGI

REZYDENCJA SPALSKA, Spała, tel. 44 710 15 75
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.rezydencjaspalska.pl

DWÓR CARSKI, Spała, tel. 606 650 020
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.dworcarski.pl

HOTEL MOŚCICKI, Spała, tel. 44 726 41 00
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.hotelmoscicki.pl

WILLA JELONEK, Spała, tel. 604 470 492
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.jelonek.spala.info.pl

HOTEL PREZYDENT , Spała, tel. 44 710 13 22
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.prezydenthotel.pl

SPALSKIE POKOJE GOŚCINNE, Spała, tel. 44 710 16 60
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.oranzeria.spala.info.pl

FUNDUSZ WCZASÓW PRACOWNICZYCH, Spała, tel. 44 710 14 18, fax 44 710 13 91
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.fwp.spala.com.pl

OŚRODEK PRZYGOTOWAŃ OLIMPIJSKICH, Spała, tel. 44 724 23 46, fax 44 724 27
www.spala.cos.pl

GASTRONOMIA

KARCZMA SPALSKA, Spała, tel. 44 710 05 33
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.karczmaspalska.pl

ZAJAZD SPALSKI, Spała, tel. 44 710 13 14
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.zajazdspalski.pl

RESTAURACJA POD ŻUBREM, Spała, tel. 44 710 13 25
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.podzubrem.pl

BAR W STARYM MŁYNIE, Fryszerka, tel. 44 710 12 66

AGROTURYSTYKA

Pokoje gościnne POD LASEM, Teofilów 42, 97-215 Inowłódz, tel. 44 710 61 60, 781 574 155,

Gospodarstwo agroturystyczne NOWY DWÓR, Zakościele 67, 97-215 Inowłódz, tel. 44 710 11 92,

Agroturystyka Ponikła, Ponikła 12, 26-315 Poświętne, tel. 44 756-43-93, 504-095-665,

Zacisze Leśne nad Pilicą, Kozłowiec 12, 26-315 Poświętne, tel. 608 881-194,

Gospodarstwo Agroturystyczne Stefanów 62, 26-315 Poświętne, tel. 44 756-44-05, 517-568-555,

WYPOŻYCZALNIE SPRZĘTU TURYSTYCZNEGO

Wypożyczalnia kajaków i rowerów SPAŁA RELAKS, Spała, ul. Hubala 12a, tel. 698 341 057,
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Spływy Kajakowe – Wypożyczalnia Kajaków, Spała ul. Hubala, tel. 503-079-078
www.karczmaspalska.pl

Wypożyczalnia kajaków w Inowłodzu - Przystań "TAMA", Inowłódz, ul. Tamka, tel. 601 26 86 70,
www.kajakiinowlodz.spala24.pl

ZPKWŁ

Tło historyczne:

Tereny objęte granicami Parku posiadają bogatą przeszłość historyczną. Spalski Park Krajobrazowy wraz z otuliną położony jest na prastarym, historycznym szlaku z Pomorza, Wielkopolski i Kujaw poprzez południowa część Mazowsza do Małopolski. Swojemu położeniu po obu brzegach Pilicy zawdzięcza niejednolity teren pod względem administracji, zarówno państwowej, jak i kościelnej. Wzdłuż Pilicy przebiegała granica między księstwami (część lewobrzeżna księstwo sieradzkie, prawobrzeżna księstwo sandomierskie), następnie województwami, zaborami, guberniami i ponownie województwami. Dolina Pilicy stanowiła też dogodne miejsce dla rozwoju osadnictwa.

Najstarsze ślady osadnictwa pradziejowego, pochodzące z IX wieku p.n.e. znaleziono w Inowłodzu. W początkach tworzenia się państwa polskiego Pilica posiadała ważne znaczenie strategiczne i gospodarcze. Inowłódz był kolejnym, po Przedborzu i Sulejowie miejscem przepraw przez rzekę. Na podstawie dokumentu Mieszka Starego z 1145 roku stwierdzono istnienie w Inowłodzu komory celnej, karczmy, kościoła. Był wówczas osadą targową. Inny dokument podaje, że w grudniu 1249 roku w Inowłodzu odbył się zjazd trzech władców: księcia kujawsko-łęczyckiego - Kazimierza Konradowica, księcia krakowsko-sandomierskiego - Bolesława Wstydliwego oraz księcia mazowieckiego _ Siemowita I, natomiast toruński spis dróg polskich z ok. 1350 - 1360 roku wymienia wśród komór celnych na drodze z Torunia do Lwowa właśnie m.in. Inowłódz.

Za czasów panowania Kazimierza Wielkiego miejscowość otrzymała prawa miejskie. Z uwagi na doskonałe położenie strategiczne, na wyniesionym brzegu Pilicy, król wybudował zamek i otoczył miasto murami, wytyczono nowy układ przestrzenny dla miasta lokacyjnego. Miasto zaczęło dynamicznie się rozwijać. Inowłódz w czasach Kazimierza Wielkiego wchodził w skład łańcucha linii obronnej Małopolski. Położenie na szlaku ważnych dróg handlowych stwarzało dogodne warunki dla rozwoju rzemiosła, handlu i rolnictwa.

Najsilniej rozwinęło się piwowarstwo. Od XVI wieku zaczęto wykorzystywać Pilicę do spływu drewna i płodów rolnych oraz surowców mineralnych. Prawdopodobnie niedaleko Spały istniała wówczas osada flisacka Winduga. Do połowy XVII wieku Inowłódz był siedzibą kasztelanii. Przyjeżdżała tu królowa Bona, ponieważ była to jej rezydencja posagowa od męża Zygmunta Starego. W 1655 roku oddziały szwedzkie w czasie przeprawy przez Pilicę zostały pokonane przez kasztelana kijowskiego Stefana Czarnieckiego. W czasie wojen szwedzkich w inowłodzkim zamku założono szpital. Szwedzi wycofując się z miasta zamek spalili.

W XIX wieku miejscowość ta zyskała sławę znanego w Królestwie Polskim uzdrowiska. Powstała stacja klimatyczno-leśna, na która składały się wille szwajcarskie, kąpielisko nad Pilicą oraz wycieczkowy statek "Inowłódz", odbywający regularne rejsy w górę i w dół rzeki, do Tomaszowa Maz. i Nowego Miasta nad Pilicą. Właściwie od tego momentu Inowłódz zaczyna rozwijać się jako miejscowość letniskowa. W latach młodzieńczych (okres międzywojenny) spędzał w Inowłodzu - Zakościelu swoje letnie wakacje Julian Tuwim. Uroki tego miejsca opisał w pisanym na obczyźnie poemacie "Kwiaty polskie".

Z uwagi na malownicze położenie wśród lasów i nad Pilicą tradycje kurortu posiada też Spała. Nazwa miejscowości wywodzi się od rodu Spałów. Bartłomiej Spała na przełomie XVIIw i XVIII wieku postawił nad rzeczką Gać młyn, a jego następcy wybudowali folusz i tartak. W spalskie lasy przybywali na polowania m.in. Władysław Herman, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk. Car Aleksander III, zachwycony Spałą, wybudował w 1884 roku swój pałacyk myśliwski, a jego syn Mikołaj II polecił wybudowanie okazałego zespołu rezydencjalnego. Założono i urządzono tu wielki park z bogatym i oryginalnym drzewostanem, w środku ustawiono spiżowy odlew żubra przywieziony z Białowieży. Odbywały sie tutaj huczne polowania z udziałem wielu koronowanych głów.

Miejscowości nadpilickie ucierpiały znacznie w czasie I wojny światowej. Utworzenie frontu na linii Bzury, Rawki i Pilicy i dalej w kierunku Opoczna spowodowało, że teren SpPK był areną licznych walk pozycyjnych. Po wyzwoleniu Spała stała się reprezentacyjną siedzibą prezydentów RP. Przybywali tutaj na odpoczynek, polowania i przyjęcia dyplomatyczne Józef Piłsudski, Stanisław Wojciechowski, Ignacy Mościcki. W Spale odbywały się doroczne dożynki. Do dziś wśród obiektów zabytkowych Spały istnieje "pałacyk szwajcarski" - część carskiej rezydencji oraz budynek, który najpierw służył jako dom gościnny dla carskiej świty, a w okresie międzywojennym jako hotel dla gości prezydenta Mościckiego, a także dawne budynki koszar kozackich ochraniających carską rezydencję oraz dawna strażnica rezydencji prezydenta RP.

Z innych historycznych miejscowości na terenie SpPK wymienić należy Rzeczycę i Studzianną Poświętne:

Pierwsza wzmianka o Rzeczycy jako wsi królewskiej pochodzi z 1335 roku. Z 1365 roku pochodzi wzmianka o tutejszym kościele p.w.św. Katarzyny. W latach 1450 - 1470 Władysław Jagiełło przeznaczył dochody z dóbr rzeczyckich na potrzeby uniwersytetu jagiellońskiego. Pod koniec XVIII wieku Rzeczyca uzyskała status starostwa, a w 1790 roku prawa miejskie. Jednak po upadku powstania listopadowego prawa te utraciła. W Rzeczycy mieszkał w latach 1779 - 1804 Jędrzej Kitowicz - pisarz historyczny, pamiętnikarz, konfederat barski i kanonik kaliski. Był on autorem kronik bieżących wydarzeń, które wymiennie nazywał "Pamiętnikami" lub "Historią Polski" oraz "Opisu obyczajów za panowania Augusta III". Była to pierwsza próba przedstawienia życia obyczajowego na ziemiach Polski za czasów panowania dynastii Sasów. W Rzeczycy rozwijało się rzemiosło. W 1912 roku powstała spółdzielnia farbiarska i rękodzielnicza, a później mleczarsko - jajczarska, w 1918 roku została założona OSP.

Nazwa miejscowości Studzianna pojawiła się w źródłach dopiero od 1485 roku. Przez okolice te nie prowadziły ważniejsze szlaki handlowe, więc stosunkowo późno pojawiły się tu pierwsze osady. Mało urodzajne gleby też nie sprzyjały szybkiemu rozwojowi osadnictwa w tej części SpPK. Nazwa Poświętne pojawiła się znacznie później, jako spolszczone określenie "sanktuarium - miejsca świętego", a lokacyjnie otaczającego świątynię z cudownym obrazem Matki Boskiej Studziańskiej. Gwałtowny rozwój osady rozpoczyna się wraz z pojawieniem się obrazu Świętej Rodziny niewiadomego pędzla, który w połowie XVII wieku zasłynął jako cudowny. Początkowo napływali tu pielgrzymi, a wśród nich królowie - Michał Korybut Wiśniowiecki i Jan III Sobieski, a czasem przybywało stałych osadników. Właściciele osady, Starołęccy, wznieśli tu w latach 1673 - 1674 drewniany kościół i klasztor, w którym od 1674 roku osadzili członków Oratorium św. Filipa Neri. Jest to najcenniejsze założenie klasztorne tego okresu, jeden z ciekawszych zabytków architektury sakralnej w Polsce. Budowa świątyni Została upamiętniona zasadzeniem, wokół niej drzew, dziś już ponad 300-letnich. W 1974 roku Kościół w Poświętnem został podniesiony do rangi bazyliki mniejszej. Do dziś jest to miejsce kultu religijnego, które przyciąga pielgrzymów i turystów z całego kraju.

Podczas I wojny światowej, z terenu Parku i jego otuliny, Niemcy zajęli lewobrzeżna Pilicę, aż do Nowego Miasta. Został utworzony front na linii Bzury, Rawki, Pilicy i dalej w kierunku Opoczna. Spowodowało to wielomiesięczne walki pozycyjne. W latach II wojny światowej w lasach SpPK stoczonych zostało wiele znaczących bitew. W lasach znalazły schronienie oddziały partyzanckie. Znajduje się też w nich wiele mogił poległych partyzantów. Pod Anielinem poległ legendarny major Hubal. Spała stała się siedzibą dowództwa niemieckiego. W Konewce Niemcy zbudowali w 1941 roku zespół potężnych bunkrów, których przeznaczenie nie zostało wyjaśnione do dzisiaj. Przez teren Parku przebiega też sieć umocnień - różnych typów bunkrów na linii Pilicy, ciągniących się od Koniecpola aż po Warkę. W Spale znajdowało się sanatorium rehabilitacyjne dla rannych lotników.

Zachowane elementy dziedzictwa kulturowego:

Występujące na terenie Spalskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny obiekty dziedzictwa kulturowego posiadają długą i bogatą historię, stanowią jego wielki walor i świadczą o tradycji tego miejsca. Znaczny wpływ na dzieje tego obszaru miało strategiczne i gospodarcze znaczenie Pilicy, a zwłaszcza przepraw przez nią w Inowłodzu. Miejscowość ta należy do najstarszych osad nadpilicznych. Zachowane obiekty kultury materialnej posiadają różnoraki charakter. Znajdują się tutaj obiekty zabytkowe o wysokich wartościach w skali nie tylko regionu, ale i kraju. Kościół p.w. św. Idziego należy do jednych z najstarszych kościołów fundowanych w kraju. Wiodącą pozycję stanowią - obiekty sakralne, parki podworskie, park krajobrazowy w Spale, ruiny zamku w Inowłodzu.

Ocena obiektów zabytkowych na obszarze Parku i jego otuliny pozwala na wyróżnienie wśród nich obiektów o znaczeniu:
- krajowym - zespoły zabytkowe Spały, Inowłodza i kompleksu Studzianna-Poświętne;
- regionalnym - pozostałe obiekty wpisane do rejestru zabytków;
- lokalnym - pozostałe obiekty umieszczone w ewidencji dóbr kultury.

Obiekty sakralne:

• kościół p.w. św. Idziego w Inowłodzu z XI wieku - jeden z najstarszych polskich zabytków budownictwa sakralnego. Usytuowany na wzniesieniu stanowi dominantę miejscowości. Został ufundowany przez Władysława Hermana, w związku z narodzinami syna. Legendy podają, że królewska małżonka urodziła dziecko dzięki kąpielom w leczniczych źródłach Inowłodza. Budowla postawiona została w stylu wczesnoromańskim. Kościół składa się z prostokątnej nawy jednoprzestrzennej, zakończonej od wschodu absydą, zestawioną osiowo z cylindryczną wieżą, która oparta na zachodniej stronie nawy, posiada emporę czyli piętrową loże. Wieża pełniła funkcję obronną, znajdowała się też w niej dzwonnica. Początkowo w kosciele odbywały się nabożeństwa dla ludności z okolicznych wiosek. Kiedy w 1520 roku wybudowano w Inowłodzu drugi kościół, kościół p.w. św. Idziego podupadł, a z czasem zupełnie opuszczony popadł w ruinę. Dopiero w 1790 roku starościna inowłodzka przeprowadziła restaurację kościoła i wprowadzono do niego cudowny obraz Matki Boskiej Bolesnej. Podczas II rozbioru Polski kościół został zamieniony przez pruskich żołnierzy w magazyn zboża. Nocą proboszcz z wiernymi wynieśli cudowny obraz i cenniejsze rzeczy. Resztę rozgrabili zaborcy. Na początku XX wieku przyjechał do Inowłodza (przebywający w Spale) car Mikołaj, który przyczynił się do restauracji zabytku. Kościół konserwowano w 1912 roku. Niestety działania wojenne I wojny światowej zniszczyły świątynię. W okresie międzywojennym ponownie przystąpiono do odbudowy zabytku, przeprowadzając gruntowne prace badawcze. Obiekt zrekonstruowano i dziś stanowi cenny zabytek o znaczeniu ogólnopolskim.
• kościół p.w. św. Michała Archanioła w Inowłodzu - ufundowany w 1520 roku przez króla Zygmunta I nad brzegiem Pilicy w centrum Inowłodza, w stylu gotyckim. Parafia należała do archidiecezji gnieźnieńskiej. W kościele tym został pochowany, zabity przez rozbójników w 1634 roku patriarcha grecki Jeremiasz Barbi, udający się do Rzymu przez Inowłódz. Na początku XX wieku dzięki staraniom tamtejszego proboszcza, dokonano gruntownej restauracji i przebudowy kościoła w stylu neogotyckim. Ufundowano sukienkę i koronę do cudownego obrazu Matki Boskiej Bolesnej, który tu znalazł schronienie z kościoła św. Idziego oraz trzy nowe neobarokowe ołtarze oraz dzwony: "Izydora" w 1898 roku i "Idziego" w 1914 roku.
• zespół klasztorny O.O. Filipinów w Studziannie Poświętnem - obecnie kościół parafialny p.w. św. Filipa Nareusza i Jana Chrzciciela. Wzniesiony w latach 1673 - 1674 drewniany kościół i klasztor, w którym od 1674 roku osiedli członkowie Oratorium św. Filipa Neri. W latach 1688 - 1724 wzniesiono tu nowy, murowany kościół klasztorny, konsekrowany w 1748 roku. W latach 1696 - 1698 powstał we wsi kościół p.w. św. Józefa, a około 1730 roku wzniesiono przy drewnianym kościele murowana kaplicę św. Anny. W XVIII wieku powstały mury opasujące cmentarz kościelny i dziedziniec kościelny, a około 1750 roku rozpoczęto wznoszenie nowego, murowanego klasztoru.

W 1820 roku kościół klasztorny staje się dodatkowo kościołem parafialnym. Wzgórze, na którym zlokalizowane jest założenie, podzielone jest murami na dwie części:

- cmentarz przykościelny z kościołem klasztornym,
- dziedziniec gospodarczy z zabudowaniami klasztornymi (na wschód od cmentarza).
Główne wejście na cmentarz znajduje się od zachodu, prowadząc przez plan o charakterze parkowym. Zaplanowane na osi założenie poprzedzone jest systemem schodów. W ich sąsiedztwie znajduje się figura Maryjna. Cmentarz kościelny otoczony został murem, zamykającym przestrzeń o kształcie zbliżonym do prostokąta, w którego centrum znajduje się kościół klasztorny. Od strony bramy prowadzi doń utwardzona płytami z piaskowca i brukiem kamiennym aleja. Brama główna flankowana jest przez dwie dzwonnice usytuowane w zachodnich narożnikach terenu. Kościół klasztorny jest budowlą barokową, orientowaną, wzniesioną na planie krzyża utworzonego z równych wysokością i szerokością: nawy prezbiterium i transeptu z kopuła na skrzyżowaniu naw.Przy nawie głównej znajdują się niższe nawy boczne, utworzone z rzędu kaplic, zaś przy prezbiterium piętrowe zakrystie. Budynek stanowią dwa skrzydła zestawione ze sobą pod katem prostym. W kościele oprócz bardzo cennego barokowego wyposażenia, znajduje się obraz przedstawiający Święta Rodzinę. Jest to obraz Matki Bożej Studziańskiej, nazywany również obrazem Matki Bożej Świętorodzinnej. Obraz przedstawia Świętą Rodzinę Nazaretańską, zgromadzoną przy stole podczas wieczerzy. Od XVII wieku stał się celem wielu pielgrzymek, w 1664 roku dokonało się tu cudowne uzdrowienie murarza Wojciecha. W styczniu 1671 roku prymas Mikołaj Prażmowski powołał specjalna komisję celem zbadania niezwykłych mocy obrazu i dekretem z 18 marca 1671 roku ogłosił obraz cudownym i zalecił publiczną cześć. Według przekazów pątnikami byli także królowie: Michał Korybut Wiśniowiecki i Jan II Sobieski, który przybywał tu wielokrotnie. Po zwycięskiej odsieczy wiedeńskiej obdarzył kościół pięknym tureckim dywanem. Podarował również złoty kielich i krzyż kryształowy. Na przestrzeni XVII i XVIII wieku w latach wspaniałego rozwoju kultu obrazu Studzianna zaliczana jest do głównych sanktuariów w Polsce. W obecnych czasach nadal stanowi jeden z najważniejszych ośrodków kultu religijnego. Jedną z najważniejszych uroczystości w dziejach zespołu klasztornego była koronacja cudownego obrazu przez kardynała Stefana Wyszyńskiego przy współudziale metropolity krakowskiego, kardynała Karola Wojtyły w sierpniu 1968 roku.

• kościół parafialny p.w. św. Królowej Polski w Spale - wzniesiony w 1923 roku drewniany kościółek, kaplica prezydentów RP z okresu międzywojennego ze stylizowanym wystrojem wnętrza. Powstał na życzenie Stanisława Wojciechowskiego. W kościele uwagę przyciągają witraże, projektu Jana Winiarza oraz drzeworyt w nastawie ołtarzowej wykonany prze rzeźbiarza z Istebnej. Przedstawia on św. Huberta, patrona myśliwych.
• kościół w Rzeczycy - p.w. św. Katarzyny, murowany, w stylu neorenesansowym, wzniesiony w latach 1889 - 1890 według projektu arch. Kornela Szrettera. W kościele zachowanych zostało wiele dział sztuki z dawnego kościoła drewnianego m.in.: obrazy szkoły weneckiej, "święta Rodzina", portrety ks. Woronicza i ks. J. Kitowicza.

Zamki:

• ruiny zamku w Inowłodzu - wybudowany przez Kazimierza Wielkiego między 1352 a 1370 rokiem. W zamku, aż do czasów najazdu szwedzkiego zamieszkiwali kasztelanowie, a później starostowie. Zamek był zbudowany z miejscowego piaskowca, o kształcie nieregularnego prostokąta, na wyniesionej terasie nadzalewowej Pilicy. Był niezwykle ważnym punktem obrony południowo - wschodniej części ziemi łęczyckiej i północnych kresów ziemi sandomierskiej. Funkcjonował przez kilka stuleci. Podczas Potopu Szwedzkiego budowla została zdobyta i nieodwracalnie zniszczona. Gmina Inowłódz w roku 2008 podjęła działania, mające na celu konserwację i utrwalenie ruin zamku, a także częściową rekonstrukcję wybranych elementów dawnej struktury oraz adaptację części z odrestaurowanych pomieszczeń.
  W wyniku realizacji inwestycji, z niszczejących murów, przykrytych ziemią i pokrytych roślinnością powstał zachowany w formie ”trwałej ruiny” zamek, który stał się niebywałą atrakcją turystyczną. Udało się nadbudować ściany, dokończyć budowę ośmiobocznej wieży oraz odtworzyć zejście do piwnic. Obecnie nad odnowioną budowlą góruje 11-metrowa wieża z tarasem widokowym. Całość otacza fosa, alejki, mosty oraz zieleń. 
  Utrwalone ruiny zamku stanowią element przestrzennej tożsamości gminy, a z uwagi na swą malowniczość i walory historyczno-dydaktyczne pełnią niezwykle istotną rolę w kulturowej i turystycznej aktywizacji regionu.

Zespoły dworsko - parkowe

• park w Rzeczycy - park dworski w zespole dworsko - parkowym założony prawdopodobnie w II poł. XVIII wieku. Pierwotnie zajmował powierzchnię 4,7 ha, obecnie jedynie 2,2 ha. W drzewostanie najcenniejsze są wiązy, które niestety już giną oraz dwa modrzewie europejskie, potężnych pomnikowych rozmiarów, dwa dęby szypułkowe, jesion wyniosły i lipa drobnolistna. Park ma charakter krajobrazowy, a jego architektura podporządkowana była prawdopodobnie dwóm elementom: krajobrazowemu, związanemu z korytem małej strugi, która przecina park i zbiornikami wodnymi oraz architektonicznemu, związanemu z rozebranym po ostatniej wojnie zabytkowym dworem. Obecnie park nosi imię I.J. Paderewskiego.
• park w Grotowicach - park dworski w zespole dworsko - parkowym, założonym na przełomie XVIII/XIX , zajmuje powierzchnię 4 ha. Położony na lewym stoku doliny Pilicy, co dodaje mu wiele uroku, jest parkiem o funkcji krajobrazowo-naturalistycznej. Park otaczają ze wszystkich stron drogi, graniczy z gruntami rolnymi. Wzdłuż części drogi południowej biegnie aleja grabowa. Druga aleja klonowa biegnie od dawnego dworku w kierunku południowo-wschodnim. Drzewostan stanowią drzewa mieszane z przewagą drzew liściastych. Styl historyczny parku nie został zmieniony. Sam drzewostan częściowo został przerzedzony w latach 1995 - 1996, ale aleja klonowa i grabowa nie uległy zmianie.
• park w Spale - o pow. 12 ha. W otoczeniu domów wczasowych "Łoś" i "Żubr" występuje park leśny, dalej w kierunku wschodnim zachowały się fragmenty parku zaprojektowane przez Franciszka Szaniora w stylu angielskim z przełomu XIX i XX wieku. Na obszarze parku występuje głównie drzewostan leśny z dominacją sosny, wyróżnianą czasami jako sosna spalska. Można też spotkać dęby szypułkowe, brzozę papierową, daglezję zieloną, kosodrzewinę, klon srebrzysty, orzech szary i czarny, dąb czerwony. Wiek drzewostanu jest znacznie zróżnicowany.

Zabytki techniki:

• Spała - most na Pilicy (wpisany do rejestru zabytków), wieża ciśnień z pompownią,
• Brudzewice - wiatrak i młyn,
• Fryszerka - młyn wodny,
• Stefanów - młyn wodny,
• Studzienna Młyńczyńsko - młyn wodny,
• Rzeczyca - młyn.

Miejsca pamięci

• Spała - pomnik ku czci poległych w czasie II wojny światowej leśników i drzewiarzy,
• Anielin - szaniec majora Henryka Dobrzańskiego "Hubala",
• Poświętne - tablica pamiątkowa ku czci poległych partyzantów Gwardii Ludowej,
• mogiła zbiorowa partyzantów GL,
• mogiła na cmentarzy parafialnym,
• mogiły pojedyncze partyzantów oddziału majora "Hubal" na cmentarzu parafialnym,
• grób powstańców Karola Sygetyńskiego z 1863 roku.
• Inowłódz - tablica pamiątkowa w miejscu straceń oraz mogiła zbiorowa ofiar terroru na cmentarzu parafialnym,
• Rzeczyca - mogiła partyzancka na cmentarzu parafialnym.

Na terenie Spalskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny znajdują się nad Pilicą - w Spale, Inowłodzu czy w Żądłowicach resztki okopów i transzeje, a także umocnienia pozycyjne z czasów I wojny światowej. W Konewce znajduje się kompleks bunkrów budowanych w latach 1940 - 1941. Później zostały rozbudowane, lecz ich przeznaczenie i funkcja do końca nie są znane. Drugi kompleks bunkrów wybudowanych w 1944 roku na linii Pilicy ciągnie się od Koniecpola do Warki. Wraz z umocnieniami Wisły miały stanowić wał obronny przed Armią Czerwoną. Podczas ofensywy radzieckiej część z nich został wykorzystana w działaniach wojennych. Bunkry występują w Teofilowie, Inowłodzu, Brzegu, posiadają różne funkcje: amunicyjne, schrony, stanowiska dowodzenia, bunkry bojowe.

ZPKWŁ

Według pełnego podziału geobotanicznego Szafera i Pawłowskiego (1972) Spalski Park Krajobrazowy znajduje się w obrębie: obszaru: - Euro-Syberyjskiego, prowincji: - Środkowo-Europejskiej, podprowincji: - Niżowo-Wyżynnej, w dziale: - Bałtyckim, poddziale: - Pasa Wyżyn Środkowych, w krainie: Północnych Wysoczyzn Brzeżnych, okręgu: - Łódzko – Piotrkowskim i Radomsko-Kozienickim.

Roślinność leśna 

Na terenie Spalskiego Parku Krajobrazowego stwierdzono dotychczas 13 zespołów leśnych i zaroślowych, a ponadto szereg zbiorowisk zastępczych i postaci degeneracyjnych w różnych formach i fazach odkształcenia.Dominującym typem ekosystemów na terenie Spalskiego Parku Krajobrazowego są ekosystemy leśne, które obejmują 65% powierzchni Parku. Lasy Spalskie były i są niewątpliwie najcenniejszym kompleksem leśnym byłej Puszczy Pilickiej, dlatego też te rozległe i bogate w zwierzynę lasy, były często nazywane zwyczajnie Puszczą Spalską. Jeszcze na początku ubiegłego stulecia Puszcza Pilicka znajdowała się w środku największego kompleksu puszczańskiego w Polsce Środkowej. Była ona niezwykle ważnym łącznikiem pomiędzy Puszczą Bolimowską - od północy, Puszczą Łódzką - od północnego zachodu oraz Lasami Włoszczowsko - Opoczyńskimi i Puszczą Świętokrzyską - od wschodu i południowego wschodu. Puszcza Pilicka pełniła, i częściowo pełni nadal, rolę najcenniejszego w Polsce Środkowej refugium flory i fauny leśnej. Jej istnienie jest gwarantem zachowania naturalnej różnorodności biotopów, biocenoz i gatunków.Krajobraz puszczański prezentują przede wszystkim następujące obiekty: 
- lasy dębowe (lub z dominacją dębów) w okolicach Konewki i Spały, 
- lasy jesionowo - olszowe i olszowe bagienne w uroczysku Ciebłowice, nad Pilicą w rejonie Spały i koło Żądłowic, 
- stare, nawet 200-letnie drzewostany sosnowe i sosnowo - dębowe w uroczysku Konewka i w okolicach Spały.

Roślinność nieleśna

Duża różnorodność i bogactwo fitocenotyczne zbiorowisk nieleśnych jest uwarunkowane zróżnicowaniem troficznym i wilgotnościowym siedlisk, przepływającą przez teren Parku rzeką Pilicą, czynnikami antropogenicznymi. Ekosystemy łąkowe występują w dolinie Pilicy (w obszarze terasy zalewowej) i mniejszych cieków, rzadziej w śródpolnych obniżeniach terenu. Do cennych, choć niewielkich powierzchniowo, nieleśnych zbiorowisk należą murawy napiaskowe. Są to zbiorowiska półnaturalne, zasiedlające skąpożywne i bezwodne piaski aluwialne, wydmowe lub sandrowe w dolinie Pilicy w obrębie terasy zalewowej, na piaszczystych wyniesieniach terasy w sąsiedztwie koryta rzeki oraz na piaszczystych krawędziach doliny. Tworzą je głównie wąskolistne, kseromorficzne trawy czasem z udziałem niskich kwitnących bylin. Obecnie jest to zanikający typ ekosystemów np. w okolicy Grotowic i Inowłodza. Murawy napiaskowe są interesującym i barwnym elementem krajobrazu Parku, wpływając na jego różnorodność. Pełnią również ważne funkcje biologiczne chroniąc przed erozją wodną i powietrzną, uruchamiają procesy biologiczne. Zbiorowiska muraw podlegają gwałtownym, naturalnym przemianom dlatego tak ważna jest ich ochrona. Warunkiem zachowania zbiorowisk z roślinnością nieleśną jest powstrzymanie naturalnego procesu sukcesji prowadzącej do powstawania zbiorowisk leśnych w miejscu muraw.

Rośliny naczyniowe. Siedliska i stanowiska roślin zagrożonych, chronionych i rzadko występujących.

Liczbę roślin naczyniowych występujących na terenie Parku można oszacować na ponad 800. Na szczególną uwagę zasługują rośliny chronione oraz te, które w Polsce Środkowej mają nieliczne stanowiska, lub w obrębie Parku nie występują zbyt często.
Głównymi ostojami interesujących składników flory są fitocenozy leśne. Dużą różnorodnością i udziałem licznej grupy roślin rzadkich i zagrożonych cechują się lasy o charakterze ciepłolubnym. W dąbrowach świetlistych i grądach wysokich w rejonie Konewki i na zboczach o wystawie południowej w okolicy Spały odnotowano m.in. orlika pospolitego Aquilegia vulgaris, naparstnicę zwyczajną Digitalis grandiflora, miodownika melisowatego Melittis melissophyllum, pięciornika białego Potentilla alba, ciemiężyka białokwiatowego Vincetoxicum hirudinaria i wiele innych. Wiele z tych cennych stanowisk jest zagrożonych postępującym procesem spontanicznej regeneracji grądów i dośd powszechnej eutrofizacji siedlisk przejawiającej się znacznym rozwojem warstwy podszytu i drugiego piętra drzewostanów zacieniających dno lasu. Liczne stanowiska cennych gatunków leśnych stwierdzono również w fitocenozach grądowych. Rezerwaty przyrody Spała i Konewka oraz ich otoczenie wraz z puszczańskimi lasami, starodrzewami dębowymi są ostoją m.in. kokoryczy pełnej Corydalis solida, lilii złotogłów Lilium martagon, kopytnika pospolitego Asarum europaeum, wawrzynka wilczełyko Daphne mezereum, zachyłki oszczepowatej Phegopteris connectilis, cienistki trójkątnej Gymnocarpium dryopteris i in. Ważnymi ostojami florystycznymi są także dolinki śródleśnych strumieni. Na cienistych zboczach, przy wysiękach i źródliskach liczne stanowiska mają m.in. widłak jałowcowaty Lycopodium annotinum, paprotka zwyczajna Polypodium vulgare, skrzyp zimowy Equisetum hiemale, bluszcz pospolity Hedera helix czy barwinek pospolity Vinca minor. W lasach higrofilnych występują nerecznica grzebieniasta Dryopteris cristata, czartawa drobna Circaea alpina, bniec czerwony Melandrium rubrum i in. Jednym z centrów różnorodności florystycznej w Spalskim Parku Krajobrazowym są również otwarte, nieleśne fragmenty doliny Pilicy i mniejszych cieków. Szczególnie miejsca występowania ekstensywnie użytkowanych łąk trzęślicowych i świeżych, starorzecza, torfowiska przejściowe oraz fitocenozy muraw ciepłolubnych. W dolinach stwierdzono występowanie m.in.: goździka pysznego Dianthus superbus, czarcikęsa łąkowego Succisa pratensis, selernicy żyłkowanej Cnidium dubium, bobrka trójlistkowego Menyanthes trifoliata, grążela żółtego Nuphar luteum, lepnicy wąskopłatowej Silene otites, tymotki Boehmera Phleum phleoides i in.

Spośród roślin objętych ochroną gatunkową (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin(Dz.U. 2014 poz. 1409) na terenie Parku występują:

Stanowiska gatunków ściśle chronionych

Stanowiska gatunków częściowo chronionych

Wśród roślin występujących na terenie SpPK znajdują się dwie rośliny zagrożone w skali kraju i figurujące na czerwonej liście roślin zagrożonych w Polsce:

1. Succisella inflexa - czarcikęsik Kluka
2. Dryopteris crisatata - narecznica grzebieniasta

Flora segetalna

Flora segetalna Spalskiego Parku krajobrazowego i jego otuliny jest bogata. Stwierdzono występowanie 257 taksonów roślin naczyniowych. Spośród tych gatunków 53 taksony należą do zagrożonych wymarciem. Jeden z tych gatunków Ornithogalum umbellatum, podlega ochronie ścisłej.

Zasadniczy zrąb flory segetalnej Parku stanowią gatunki eurytopowe, które występują pospolicie na całym terenie badań i wielu siedliskach. Cechy wyróżniające nadają florze parku gatunki bardzo rzadkie i rzadkie, wśród których przeważają gatunki stenotopowe, przywiązane do szczególnych siedlisk i rosnące na nielicznych rozproszonych stanowiskach, np Fumaria vailantii - dymnica drobnokwiatowa, Stachys annua - czyściec roczny, Geranium columbinum - bodziszek gołębi, Polycnemum arvene - chrząstowiec polny,Filago arvensis - nicennica polna, Hypericum humifusum - dziurawiec rozesłany, Centunculus minimus - lniczka mała, Jancus capitatus - sit główkowaty.

Flora segetalna SpPK składa się z roślin o różnym charakterze geograficznym. Spośród gatunków o kresach zasięgowych na szczególna uwagę zasługuja gatunki, których stanowiska na badanym terenie położone sa na lub przy granicach ich północno-wschodniego zasięgów, do których należą: Aphanes microkarpa - skrętek drobnoowocowy, Radiola linoides - lenek stoziarn, Centunculus minimus - niedospiałe kmaleńki, Zasadniczy trzon flory segetalnej na terenie Parku stanowią gatunki elementu holarktycznego. Gatunki subatlantydzkie wystepują stosunkowo rzadko. Należą do nich przede wszystkim rośliny piaszczysk, np Peplis portula - bebłek błotny, Hypericum humi fusum - dziurawiec rozesłany, Janus capitatus - sit główkowaty. Najmniej liczną grupę elementu holarktycznego stanowią gatunki pontyjskie, np Echium vulgare - żmijowiec zwyczajny. Element irano-turański reprezentują m.in. Atriplex patulum - łoboda rozłożysta.

Grzyby

Na terenie Spalskiego Parku Krajobrazowego stwierdzono 360 gatunków grzybów makroskopowych, w tym 5 gatunków objeęych ochrona prawną oraz 52 gatunki znajdujące się na czerwonej liście grzybów wieloowocnikowych zagrożonych w Polsce.

Bogactwo grzybów jest odbiciem różnorodności siedliskowej terenu oraz pokrywającej go szaty rośinnej. Wpływ na skład gatunkowy grzybów maja gatunki drzew, które są dla nich partnerami mikoryzowymi oraz substratami dla saprofitów.

Najliczniej na ternie Parku występują grzyby związane z sosną. Są to takie gatunki jak: Lactarius rufus - mleczaj rudy, Suillus luteus -maślak zwyczajny i Gyromitra esculenta - piestrznica kasztanowata. Licznie występują tez gatunki związane z brzozą: Lactarius torminorus - Mleczaj wełnianka, Leccinum scabrum - koźlarz babka, oraz rozkładający drewno Piptorus betulinus - porek brzozowy. Nielicznych już okazom jodły towarzyszą hericium abietinum - soplówka jodłowa i Phellinum hartigii - czyreń jodłowy.

Spośród gatunków objętych ścisłą ochroną gatunkową na terenie Spalskiego Parku Krajobrazowego stwierdzono nastepujące gatunki: Hericium coraloides - soplówka jodłowa, Morchella esculenta -smardz jadalny, Mutinus caninus - mądziak psi, Phallus impudicus - sromotnik bezwstydny, Sparessis crispa - szmaciak gałęzisty. Najbardziej zagrożona spośród wymienionych gatunków jest soplówka jodłowa. Jej istnienie związane jest z drewnem jodłowym, które intensywnie rozkłada, przez co wymaga systematycznego zasilenia w nowe zasoby jodłowego substratu. Gdy go zabraknie soplówka również zniknie.

Porosty (grzyby zlichenizowane)

Bardzo silnej eksterminacji ulegają tzw. rośliny niższe, z których wiele spełnia niezmiernie istotną funkcje w przyrodzie. Wyginęło i zagrożonych jest blisko 40% gatunków porostów. Zjawisko to wskazuje na gwałtowne zaburzenia i niekorzystne dla żywych organizmów przemiany całego środowiska przyrodniczego.

W Spalskim Parku Krajobrazowym porosty są ciągle stałym i bardzo istotnym składnikiem szaty roślinnej, co dobrze świadczy o biologicznych składnikach środowiska przyrodniczego, a zwłaszcza o lasach. SpPK jest w Polsce Środkowej wybitnym ośrodkiem kumulacji epifitów i epiksylitów leśnych.

Dotychczas stwierdzono 215 gatunków porostów. najcenniejszym składnikiem są epifity charakterystyczne dla starych puszczańskich lasów. W Parku takie gatunki skupione są przede wszystkim w rezerwacie Spała i Konewka, gdzie rosną na starych dębach i grabach. Wiele z tych gatunków jest zagrożonych w skali kraju wyginięciem i znajduje się na czerwonej liście porostów zagrożonych w Polsce. Obecność tych taksonów na terenie Parku - obecnie chronionym daje szansę ich trwania w czasie i utrzymania dzięki temu wysokiego poziomu różnorodności biologicznej na poziomie gatunkowym.

Wśród porostów naziemnych, nadrzewnych i naskalnych maja swoje stanowiska gatunki znajdujące się pod ochroną ścisłą. Jeden z taksonów objęty jest ochroną częściową Cetraria islandica - płucnica islandzka. Wszystkim tym gatunkom należy zapewnić ich trwanie i rozwój.

W ciągu ostatnich dwudziestu lat pewna pula ważnych epifitycznych gatunków roślin zginęła ze Spalskigo Parku Krajobrazowego. Największą stratą dla Parku jest zniszczenie w 1995r. stanowiska chronionego Lobaria pulmonaria - granicznika płucnika. Było to jedyne stanowisko w Polsce Środkowej tego gatunku rosnące na dębach w rezerwacie Konewka, które zostały wycięte.

Mszaki

Flora mszaków Spalskiego parku krajobraowego liczy 61 gatunków, w tym 7 wątrobowców i 54 mchy. Do najważniejszych należą: Cephalozia connivens, Lopholea bidentata, Riccia fluitans, Drepanocladus vernicosus - sierpowiec błyszczący, Aluacomnium palustre - mochwian błotny, Sphagnum fallax - torfowiec itd.

ZPKWŁ

Mapa Spalskiego PK 1-40.000 (wyd. 2021).jpg8.57 MB

Mapa Spalskiego PK 1-40.000 (wyd. 2021) str.1.pdf5.15 MB

Mapa Spalskiego PK 1-40.000 (wyd. 2021) str.2.pdf31.84 MB

Mapa Spalskiego PK na Geoportalu Województwa Łódzkiego

ZPKWŁ

Spalski Park Krajobrazowy powstał w 1995r. rozporządzeniem Wojewody Piotrkowskiego Nr 4/95 z dnia 5 października 1995r., opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Województwa Piotrkowskiego Nr 15 poz. 113 z 1995r.

Park obejmuje obszar o powierzchni 13 110 ha, a jego otuliny odpowiednio: wewnętrzna – 1 544 ha oraz zewnętrzna 22 590 ha. Łączna powierzchnia otulin obejmuje 24 134 ha.
Spalski Park Krajobrazowy położony jest w południowo – wschodniej części województwa łódzkiego, na styku dwóch powiatów: opoczyńskiego i tomaszowskiego oraz gmin: Tomaszów Mazowiecki, Inowłódz, Lubochnia, Opoczno, Poświętne, Rzeczyca oraz miasta Tomaszowa Mazowieckiego.

Był to trzeci park krajobrazowy na terenie byłego województwa piotrkowskiego, wchodzący wraz z Sulejowskim Parkiem Krajobrazowym i Przedborskim Parkiem Krajobrazowym do Zespołu Nadpilicznych Parków Krajobrazowych.

Wokół SpPK utworzona została otulina (zewnętrzna i wewnętrzna) jako obszar izolujący Park przed niekorzystnymi wpływami otoczenia oraz jako teren zaplecza usługowego Parku.

Utworzenie SpPK, zgodnie z przewidywaniami uchwały miało na celu objęcie ochroną szczególne wartości przyrodnicze, krajobrazowe, historyczne i kulturowe tego niepowtarzalnego fragmentu ówczesnego województwa piotrkowskiego.

Obszar Spalskiego Parku Krajobrazowego należy do terenów najatrakcyjniejszych pod względem rekreacji i turystyki w obecnym województwie łódzkim. Jest on atrakcyjny zarówno pod względem walorów przyrodniczych (fragmenty starej Puszczy Pilickiej, dolina rzeki Pilicy, rezerwaty przyrody, chronione gatunki fauny i flory, ośrodek hodowli żubrów, parki zabytkowe i pomniki przyrody), jak i walorów dziedzictwa kulturowego. Atrakcyjności omawianemu obszarowi przydaje jego bliższa i dalsza historia, jak również cenne zabytki kultury materialnej. Najstarsza historia dotyczy średniowiecznych korzeni miejscowości Inowłódz i Rzeczyca, a także wykształcenia się ośrodka pielgrzymkowego w miejscowości Studzianna-Poświętne (kościół i klasztor OO.Filipinów).

W okresie zaborów Lasy Spalskie upodobali sobie jako miejsce polowań carowie rosyjscy, a w okresie międzywojennym Spała stała się miejscem wypoczynku prezydenta II Rzeczypospolitej, zaś Inowłódz już wcześniej zasłynął jako stacja klimatyczna. Te tradycje przyczyniły się do wykształcenia ośrodków wypoczynkowych w Spale i Inowłodzu.

W okresie II wojny światowej Lasy Spalskie były miejscem potyczek partyzanckich, a w lesie pod Anielinem zginął słynny major Hubal.

Rozporządzenie Wojewody Łódzkiego SpPK.pdf160.63 KB

ZPKWŁ

ZPKWŁ

Agroturystyka

• "PrzyLesie" Wiesława Ozga, Łęczno 67 tel. kom.696 382 020 
  www.ozga.eu 
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• "KAMYK" Anna Koźlik, ul. Działkowa 48, Barkowice Mokre97-330 Sulejów
  tel.(44) 610 28 33, tel. kom. 508 239 094
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• "Pod Lasem" Agata Zielonka, ul. Główna 39, Barkowice Mokre, 97-330 Sulejów
  tel. kom. 501 556 573
• DWA STAWY - Justyna Kugla-Owczarska, ul. Połaniecka 1, 97-330 Sulejów
  tel. kom. 600 135 184, tel. (44) 617 27 37 
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
  www.dwastawysulejow.pl
• Borusławski Roman, ul. Widok 130 Barkowice, 97-330 Sulejów
  tel. kom. 502 863 382
  www.agrobor.pl
• "POD KASZTANEM", Elżbieta Szymańska, Korytnica 11, 97-330 Sulejów
  tel.kom. 509 334 778
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Noclegi

• Kompleks Rekreacyjno-Wypoczynkowy Hotel " Zielony Gościniec"
  ul. Zdrowie 43, Włodzimierzów, 97-330 Sulejów, tel/fax (44) 619 20 62, (44) 619 20 65
  www.zielony-gosciniec.pl
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• PTH "Trybunalskie" SA Hotel "Podklasztorze" , Sulejów, ul. Jagiełły 1
  tel. (44) 610 24 00 
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Zajazd KROKUS, NOCLEGI,
  Korytnica 19, 97-330 Sulejów, tel. (44) 733 98 98
• Ośrodek Wczasowy DRESSO - Zdzisław Górny
  97-330 Sulejów, tel. (44) 6162038, tel. kom. 602 613 595
  www.dresso.pl 
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Ośrodek Sportu i Rekreacji VICTORIA Usługi kempingowe Michał Górny
  97-330 Sulejów, ul. Błonie 1, tel. kom. 609 210 040 tel. 44 6172 877
  www.osirvictoria.ta.pl mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• HELP – Med. Sp. z o.o. Ośrodek Wypoczynkowy
  Włodzimierzów, ul. Łęczyńska 45, 97-330 Sulejów
  tel. (44) 616 21 00, tel.kom.602 250 934
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Międzynarodowy Ośrodek Integracji Młodzieży "Pilica" ZMCh "Polska YMCA"
  Kurnędz 1 ,97-330 Sulejów, tel. (44) 616 20 15 kom. 665 990 308
  http://www.osrodek.ymca.pl; Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Ośrodek Rehabilitacyjno-Wypoczynkowy "ANPOL", Hanna Głowacka
  Sulejów Polanka, tel. (44) 616 22 14; (44) 647 45 31
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Ośrodek Kolonijno-Wypoczynkowy "Villa Rosa" Irena i Krzysztof Brzescy
  ul. Ks. Kard. St. Wyszyńskiego 23, Włodzimierzów, 97-330 Sulejów
  tel. (44) 61 72 132; tel.kom. 601233562
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Ośrodek Wczasowo - Kolonijny "Biała", Jerzy Borowiecki, 
  Biała 129/130, 97-330 Sulejów, tel.kom.508 373 036
  www.biala-owk.izet.pl 
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Ośrodek Szkoleniowo – Rekreacyjny TKKF "DZIKUSY"
  Sulejów Polanka, tel. (42) 670 11 28, (44) 616 20 78
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Ośrodek Doskonalenia Kadr Służby Więziennej
  Sulejów Polanka, tel. (44) 6162 553
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Wynajem pokoi Mirosława Olejnik 
  ul. Rycerska 27 Sulejów, tel. 44 6162801, tel. kom. 792 975 011
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Wynajem pokoi Stanisław Jańczyk 
  Poniatów, ul. Przedszkolna 34, 97-330 Sulejów , tel. (44) 61 61 222;

Wypożyczalnie sprzętu i ośrodki jeździeckie

• Przystań "FALA" Wypożyczalnia sprzętu pływającego, spływy kajakowe
  Iwona Nyga, Barkowice
  tel. kom 504 734 247; 502-928-360; tel. (44) 732 63 14
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• „Kajmar” Marcin Suszka - Wypożyczalnia sprzętu pływającego, spływy kajakowe
  97-330 Sulejów, ul Częstochowska 2fe-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• tel. 502 735 726 lub 502 941 122
• Ośrodek Jeździecki "Stajnia Podklasztorze"
  Sulejów – Podklasztorze, ul. Grunwaldzka 37
  tel. 509-210-485, 502-715-854
  e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
  www.stajniapodklasztorze.pl
• Zbigniew Nowak – Wypożyczalnia Sprzętu Pływającego "U BOSMANA"
  Barkowice Mokre, ul. Działkowa 90, tel.kom. 601 26 83 67
  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• DWA STAWY - Justyna Kugla-Owczarska 
  ul. Połaniecka 1, 97-330 Sulejów, tel. kom. 600 135 184, tel. (44) 617 27 37 
  [javascript protected email address]
  www.dwastawysulejow.pl

ZPKWŁ