Podstawowe formy zajęć edukacyjnych w PPK:

1. Zajęcia terenowe:

• jednodniowa wycieczka autokarowa,
• zajęcia na ścieżkach edukacyjnych

2. Zajęcia stacjonarne:

• prelekcje w sali edukacyjnej Przedborskiego PK
• prelekcje na terenie szkół i innych placówek

Propozycja wycieczki autokarowej po Przedborskim Parku Krajobrazowym:

o 9.00 wyjazd spod siedziby Parku.

o 9.05 rynek przedborski (krótki rys historyczny miasta, rzeka Pilica, rynek, kościół parafialny, główne zabytki Przedborza)

o 9.30 przejazd do rezerwatu torfowiskowego „Piskorzeniec”

o 9.45 rezerwat torfowiskowy „Piskorzeniec” (ekosystemy leśne, torfowiskowe i wodne)

o 10.45 przejazd do wsi Góry Suche

o 10.55 wejście na wzniesienie Fajna Ryba (punkt widokowy, najwyższe naturalne wzniesienie woj. łódzkiego)

o 11.30 przejazd na teren rezerwatu stepowego „Murawy Dobromierskie”

o 11.45 rezerwat „Murawy Dobromierskie” (roślinność kserotermiczna w rezerwacie pochodzenia antropogenicznego)

o 12.15 przemarsz do rezerwatu leśnego „Bukowa Góra” (100 m)

o 12.20 rezerwat „Bukowa Góra” (nawapienna buczyna pochodzenia naturalnego)

o 13.15 dojście do punktu wypoczynkowego (ognisko).

o 14.00 powrót do Przedborza.

Trasa przejazdu autokarem po PPK długości 47 km.

Zajęcia na ścieżkach edukacyjnych.

1. Ścieżka edukacyjna „Osobliwości Góry Kozłowej”. Ścieżka poprowadzona grzbietem wzniesienia Góra Kozłowa z następującymi przystankami: charakterystyka Pasma Przedborsko – Małogoskiego, zespoły leśne boru świeżego, lasu grądowego, buczyny, lasów łęgowych, rola i znaczenie mrówek, widłaki, historia łowiectwa.
2. Leśna Ścieżka Edukacyjna w Nadleśnictwie Przedbórz. Przystanki ścieżki: trzebieże, czyszczenia, ochrona lasu, dzikie zwierzęta leśne, uprawy leśne, pozyskiwanie drewna, szkółka leśna, zagospodarowanie turystyczne, rezerwat Bukowa Góra, rezerwat Murawy Dobromierskie.
3. Ścieżka przyrodniczo – historyczna w Przedborzu im. prof. Jakuba Mowszowicza. Przystanki ścieżki: Majowa Góra, pomnik marszałka J. Piłsudskiego, zalew przedborski, kapliczka pożegnalna, wydma nad zalewem, dolina Pilicy i cmentarz żydowski, park miejski, oczyszczalnia ścieków.
4. Ścieżka przyrodniczo – historyczna im. Kazimierza Wielkiego w Przedborzu. Przystanki ścieżki: wzgórze Wapiennik, góra Winnica, Rynek, Muzeum Ludowe, kościół p. w. św. Aleksego, Stodoły, Cmentarz, łąki w dolinie Pilicy, Błonia, Źródełko, bulwar Mariana Wnuka.

Zajęcia stacjonarne.

Zajęcia stacjonarne są prowadzone w Salce Edukacyjnej Przedborskiego Parku Krajobrazowego (pojemność sali do 30 osób) oraz na terenie placówek zewnętrznych. Mają charakter prelekcji lub pogadanki ilustrowanej prezentacją multimedialną. Tematyka spotkania i zakres poruszanych zagadnień są dostosowane do wieku odbiorców.

Przykładowa tematyka zajęć stacjonarnych:

1. Walory i charakterystyka parków krajobrazowych OT Nadpilicznych Parków Krajobrazowych.
2. Formy ochrony przyrody występujące na terenie OT NPK – definicje, prezentacja, podobieństwa i różnice.
3. Parki krajobrazowe województwa łódzkiego „Piękno tkwi w różnorodności”.
4. Z biegiem rzeki Pilicy – prezentacja walorów przyrodniczo - kulturowych doliny Pilicy w granicach OT NPK.
5. Główne gatunki lasotwórcze – rozpoznawanie po liściach.
6. Funkcje parku krajobrazowego.
7. Rośliny i zwierzęta objęte ochrona gatunkową wybranego parku krajobrazowego OT NPK.
8. Wiosna w parku krajobrazowym – zajęcia dla dzieci przedszkolnych.
9. Dziedzictwo kulturowe wybranego parku krajobrazowego w OT NPK.

Zajęcia trwają 1-2 godz. lekcyjne. Podczas zajęć wykorzystuje się pomoce naukowe w postaci prezentacji multimedialnej, eksponatów, tablicy, folderów i tablic informacyjnych

ZPKWŁ

ZPKWŁ

Uwaga: Najnowsze mapy turystyczne, znajdują się na podstronach każdego z Parków Krajobrazowych.

Mapa - Przedborski Park Krajobrazowy.jpg109.17 KB

Mapa - Spalski Park Krajobrazowy.jpg109.17 KB

Mapa - Sulejowski Park Krajobrazowy 1.jpg235.38 KB

Mapa - Łódzkie Parki Krajobrazowe.jpg116.56 KB

Mapa - Sulejowski Park Krajobrazowy 2.jpg241 KB

ZPKWŁ

1. Piotr Wypych - Ocena i analiza wdrażania Planu Ochrony Sulejowskiego Parku Krajobrazowego.(na przykładzie gmin związanych terytorialnie ze Zbiornikiem Sulejowskim). Politechnika Łódzka 2010
2. Zbigniew Kołudzki, Piotr Wypych - Turystyka na obszarach Natura 2000 w Dolinie Środkowej Pilicy. Referat naukowy do Konferencji "Turystyka w obszarach NATURA 2000". Uniwersytet Rzeszowski 2007
   
   Pliki do pobrania po uzyskaniu zgody Dyrektora ZNPK w siedzibie Zespołu Nadpilicznych Parków Krajobrazowych w Moszczenicy.
   
   
3. Jan K. Kowalczyk, Tadeusz Kurzac, Bogusław Soszyński - Nowe stanowiska interesujących gatunków żądłówek (Hymenoptera, Aculeata) w regionie łódzkim
4. Bogusław Soszyński - Plan ochrony Spalskiego Parku Krajobrazowego - Zasady ochrony fauny - Owady
5. Paweł Urbaniak, Radosław Dałkowski, Justyna Stachniuk, Marta Sobczak - Badania fizyko - chemiczne wód powierzchniowych Przedborskiego Parku Krajobrazowego. Sprawozdania z obozu naukowego Studenckiego Koła Naukowego Chemików Uniwersytetu Łódzkiego w latach 2003, 2008 i 2009.
   
   Sprawozdania dostępne w biurze Przedborskiego Parku Krajobrazowego.
   
   

Nowe stanowiska interesujących gatunków żądłówek Hymenoptera Aculeata w regionie łódzkim.pdf265.92 KB

Zasady ochrony fauny - Owady.pdf990.56 KB

ZPKWŁ

CHRUŚCIKI

Chruściki (łac. Trichoptera) są uskrzydlonymi owadami o przeobrażeniu zupełnym, przypominającymi wyglądem motyle (Lepidoptera). Larwy wykluwają się z jaja (składane w galaretowatej osłonce na wodnych roślinach), przechodzą przez kilka stadiów larwalnych oraz stadium poczwarki (typu „pupa libera”) aby następnie osiągnąć postać doskonałą- imago. Prowadzą dwuśrodowiskowy tryb życia oznacza to, że w stadium larwalnym żyją w wodzie, natomiast jako postacie doskonałe (imago) na lądzie.Nazwę Trichoptera (włoskoskrzydłe) zawdzięczają obecności u postaci doskonałych włosków na całym ciele, a w szczególności na skrzydłach. Postacie doskonałe mają długie, wieloczłonowe czułki, błoniaste skrzydła. Ich ubarwienie jest przeważnie szare, brązowo-żółte bądź czarne. Imago żyje od kilku tygodni do kilku miesięcy.

Larwy chruścików występują we wszystkich typach wód słodkich (zarówno w wodach płynących, stojących jak i zbiornikach okresowych). Większość gatunków żyje na dnie zbiorników. 
Larwy chruścików budują różnego typu konstrukcje: norki, sieci łowne, jednak najbardziej znane są z ich zdolności do budowania domków. Budowę domku rozpoczynają od produkcji jedwabnych nitek wytwarzanych przez gruczoły wargowe, w które następnie dobudowanie kolejnych elementów. Używają do tego różnorodnego materiału, najczęściej jest to materiał dostępny w ich otoczeniu- kamyki, nasiona, części roślin, ziarenka piasku itp. To czego użyją do budowy zależy również od gatunku chruścika. Funkcja takich domków jest różnoraka. Domki zapewniają kamuflaż, chronią przed drapieżnikami, pomagają przytwierdzać się do podłoża (szczególnie przy dużym nurcie ), wykorzystywane są również w procesie oddychania.

Larwy przytrzymują swój domek za pomocą wyrostków umieszczonych na pierwszym segmencie odwłoka, co umożliwia przemieszczanie się z razem z domkiem. Jednak nie wszystkie gatunki larw chruścików żyją w stworzonych przez siebie konstrukcjach. Część z nich to gatunki bezdomkowe , niektóre budują domki tylko w ostatnich stadiach larwalnych (np. Hydroptilidae), a część buduje prymitywne sieciodomki (norki połączone z sieciami łownymi) (np. Hydropsychidae).
Larwy chruścików wykorzystywane są jako bioindykatory (organizmy wskaźnikowe do określenia jakości wód ), mają bowiem długi cykl życiowy, duże zagęszczenie i szerokie rozmieszczenie geograficzne. Wśród nich znajdują się gatunki wrażliwe na zanieczyszczenia, dlatego są charakterystyczne dla wód czystych bądź nieznacznie zanieczyszczonych.

Katarzyna Plutecka - studentka Wydziału Zoologii Doświadczalnej i Biologii Ewolucyjnej Uniwersytetu Łódzkiego

ZPKWŁ

1. Wycieczka piesza po Spale
   Trasa: Wszystko zaczęło się od młyna - Carska rezydencja z parkiem w stylu angielskim - Kaplica prezydentów II RP - 100-letnie budynki i spalski pałac – posąg żubra – Cenne okazy drzew – Stara pilicka puszcza.
   
   
2. Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna w Rezerwacie Spała
   
   
3. Spała i okolice – wycieczka rowerowa z Tomaszowa Maz.
   Trasa: Tomaszów Maz. (ścieżka rowerowa) – Spała - Schrony kolejowe w Konewce – Spała – Szaniec św. Huberta – Zabytkowy most w Spale – Dolina Pilicy - Ciebłowice Duże ponad doliną Pilicy – Tomaszów Maz. (Białobrzegi)
   
   
4. Inowłódz i okolice – wycieczka rowerowa z Tomaszowa Maz.
   Trasa: Tomaszów Maz.(ścieżka rowerowa) – Spała – Inowłódz Kościółek św. Idziego – Zamek Kazimierza Wielkiego - Stare miasto w Inowłodzu – Sunagoga – Pilica – Spała – Tomaszów Maz.
   
   
5. Wycieczka autokarowa po Spalskim Parku Krajobrazowym

Trasa: Konewka - Spała - Inowłódz - Ośrodek Hodowli Żubrów w Samdzewicach

6. Trzy świątynie – 1000 lat

Trasa: Inowłódz XI w - Poświętne XVII w - Spała XX w

7. Ścieżka edukacyjna „Do Żubrów”

ZPKWŁ

1. Ścieżka rowerowa im. Zygmunta Goliata wokół Zbiornika Sulejowskiego
   Trasa: Kiełbikowa Strzecha w Adamowie – Zatoka Borki – Skansen rzeki Pilicy – Zapora w Smardzewicach – Zarzęcin – Cypel na Piaskach – Opactwo Cystersów – Uroczysko Lubiaszów – Kiełbikowa Strzecha 
   Długość trasy głównej: 68,5 km

Czas przejazdu: Najwytrwalsi zdołają pokonać trasę w ciągu jednego dnia. My jednak proponujemy dwudniową wycieczkę rowerową z noclegiem w Bronisławowie, Smardzewicach lub Zarzęcinie w zależności od potrzeby.

2. Wycieczka autokarowa po Sulejowskim Parku Krajobrazowym.

I trasa: Sulejów, Podklasztorze – Zapora w Smardzewicach – Niebieskie Źródła – Małe Groty – Skansen Rzeki Pilicy – Groty Nagórzyckie

Czas wycieczki autokarowej: 6 godz. lub 9 godz.

9:00 - Podklasztorze (historia miasta Sulejów, historia powstania Opactwa Cystersów)

10:30- Zapora w Smardzewicach (historia powstania Zbiornika Sulejowskiego, Rzeka Pilica, ochrona Zbiornika, zagrożenia)

11:00 - Rezerwat Niebieskie Źródła – rezerwat Natura 2000 – formy ochrony przyrody

12:00 - Małe Groty – po drodze około 20 min – gatunki lasotwórcze – tereny zalewowe miejsce żerowania bobra.

13:00 - Skansen Rzeki Pilicy –, czas zwiedzania 1 godz.

14:30– Groty Nagórzyckie

Wariant II

15⁰⁰ – wstęp na leśną ścieżkę edukacyjną do Ośrodka Hodowli Żubrów w Smardzewicach

16⁰⁰- zagroda żubrów w OHŻ

18⁰⁰– zakończenie wycieczki

3. Leśna ścieżka edukacyjna na terenie Piotrkowa Trybunalskiego. Oblicza lasu wolborskiego – Wstęp do lasu

Trasa ścieżki: Drzewa – Krzewy, leśne owoce jadalne – Czarne brzozy – Barwni mieszkańcy lasu i ich domy – Liany w naszych lasach – Barwinek i inne rośliny chronione – Runo leśne – Nasza zwyczajna sosna – Wydmy – Królestwo pod drzewem.
Ścieżka edukacyjna w Piotrkowie jest przygotowana na potrzeby zajęć w terenie dzieci i młodzieży z piotrkowskich szkół i gimnazjów. Wejście na ścieżkę znajduje się tuż przy Restauracji Leśnej znajdującej się przy granicy miasta Piotrkowa przy drodze relacji Piotrków Tryb. – Meszcze. Do ścieżki można z powodzeniem dojechać komunikacją miejską.

4. Ścieżka przyrodniczo-leśna w Kole
   Trasa 1 „Las-wydma-torfowisko” : Gajówka na skraju puszczy – Na rozstajach dróg – Na szczycie wydmy – Bór bagienny – Zarastające torfowisko – Bór chrobotkowy – Puszczański drzewostan.
   Trasa 2 „Z koła do rezerwatu Meszcze i drzew pomnikowych” : Grąd wysoki – Bór mieszany – Matecznik lipowy – Rezerwat lipowy Meszcze – Gród zdegenerowany – Zrąb gniazdowy w borze mieszanym.

ZPKWŁ

Podstawowe formy zajęć edukacyjnych w PPK:

1. Zajęcia terenowe:

• jednodniowa wycieczka autokarowa,
• zajęcia na ścieżkach edukacyjnych

2. Zajęcia stacjonarne:

• prelekcje w sali edukacyjnej Przedborskiego PK
• prelekcje na terenie szkół i innych placówek

Propozycja wycieczki autokarowej po Przedborskim Parku Krajobrazowym:

o 9.00 wyjazd spod siedziby Parku.

o 9.05 rynek przedborski (krótki rys historyczny miasta, rzeka Pilica, rynek, kościół parafialny, główne zabytki Przedborza)

o 9.30 przejazd do rezerwatu torfowiskowego „Piskorzeniec”

o 9.45 rezerwat torfowiskowy „Piskorzeniec” (ekosystemy leśne, torfowiskowe i wodne)

o 10.45 przejazd do wsi Góry Suche

o 10.55 wejście na wzniesienie Fajna Ryba (punkt widokowy, najwyższe naturalne wzniesienie woj. łódzkiego)

o 11.30 przejazd na teren rezerwatu stepowego „Murawy Dobromierskie”

o 11.45 rezerwat „Murawy Dobromierskie” (roślinność kserotermiczna w rezerwacie pochodzenia antropogenicznego)

o 12.15 przemarsz do rezerwatu leśnego „Bukowa Góra” (100 m)

o 12.20 rezerwat „Bukowa Góra” (nawapienna buczyna pochodzenia naturalnego)

o 13.15 dojście do punktu wypoczynkowego (ognisko).

o 14.00 powrót do Przedborza.

Trasa przejazdu autokarem po PPK długości 47 km.

Zajęcia na ścieżkach edukacyjnych.

1. Ścieżka edukacyjna „Osobliwości Góry Kozłowej”. Ścieżka poprowadzona grzbietem wzniesienia Góra Kozłowa z następującymi przystankami: charakterystyka Pasma Przedborsko – Małogoskiego, zespoły leśne boru świeżego, lasu grądowego, buczyny, lasów łęgowych, rola i znaczenie mrówek, widłaki, historia łowiectwa.
2. Leśna Ścieżka Edukacyjna w Nadleśnictwie Przedbórz. Przystanki ścieżki: trzebieże, czyszczenia, ochrona lasu, dzikie zwierzęta leśne, uprawy leśne, pozyskiwanie drewna, szkółka leśna, zagospodarowanie turystyczne, rezerwat Bukowa Góra, rezerwat Murawy Dobromierskie.
3. Ścieżka przyrodniczo – historyczna w Przedborzu im. prof. Jakuba Mowszowicza. Przystanki ścieżki: Majowa Góra, pomnik marszałka J. Piłsudskiego, zalew przedborski, kapliczka pożegnalna, wydma nad zalewem, dolina Pilicy i cmentarz żydowski, park miejski, oczyszczalnia ścieków.
4. Ścieżka przyrodniczo – historyczna im. Kazimierza Wielkiego w Przedborzu. Przystanki ścieżki: wzgórze Wapiennik, góra Winnica, Rynek, Muzeum Ludowe, kościół p. w. św. Aleksego, Stodoły, Cmentarz, łąki w dolinie Pilicy, Błonia, Źródełko, bulwar Mariana Wnuka.

Zajęcia stacjonarne.

Zajęcia stacjonarne są prowadzone w Salce Edukacyjnej Przedborskiego Parku Krajobrazowego (pojemność sali do 30 osób) oraz na terenie placówek zewnętrznych. Mają charakter prelekcji lub pogadanki ilustrowanej prezentacją multimedialną. Tematyka spotkania i zakres poruszanych zagadnień są dostosowane do wieku odbiorców.

Przykładowa tematyka zajęć stacjonarnych:

1. Walory i charakterystyka parków krajobrazowych OT Nadpilicznych Parków Krajobrazowych.
2. Formy ochrony przyrody występujące na terenie OT NPK – definicje, prezentacja, podobieństwa i różnice.
3. Parki krajobrazowe województwa łódzkiego „Piękno tkwi w różnorodności”.
4. Z biegiem rzeki Pilicy – prezentacja walorów przyrodniczo - kulturowych doliny Pilicy w granicach OT NPK.
5. Główne gatunki lasotwórcze – rozpoznawanie po liściach.
6. Funkcje parku krajobrazowego.
7. Rośliny i zwierzęta objęte ochrona gatunkową wybranego parku krajobrazowego OT NPK.
8. Wiosna w parku krajobrazowym – zajęcia dla dzieci przedszkolnych.
9. Dziedzictwo kulturowe wybranego parku krajobrazowego w OT NPK.

Zajęcia trwają 1-2 godz. lekcyjne. Podczas zajęć wykorzystuje się pomoce naukowe w postaci prezentacji multimedialnej, eksponatów, tablicy, folderów i tablic informacyjnych

ZPKWŁ

W dziale tym zamieszczamy informacje odnośnie przeprowadzanych w Oddziale Terenowym Nadpilicznych Parków Krajobrazowych praktyk zawodowych.

Osoby zainteresowane praktykami prosimy o zapoznanie się z regulaminem oraz formularzem zgłoszeniowym załączonym poniżej w formie pliku do pobrania.

Rekrutacja: w trakcie

Ilość miejsc wolnych Moszczenica : 5

Ilość miejsc wolnych Przedbórz : 2

Regulamin praktyk.pdf174.95 KB

 Formularz zgłoszeniowy.pdf190.95 KB

ZPKWŁ

Pracownicy ONPK pomagają w edukacji ekologicznej dzieci i młodzieży poprzez przewodnictwo po terenie Nadpilicznych Parków Krajobrazowych, prelekcje, prowadzenie zajęć w terenie po reprezentatywnych miejscach.
Chętnie opowiadamy o najciekawszych obiektach przyrodniczych, pokazujemy miejsca unikatowe i prowadzimy zajęcia ekologiczne.

W siedzibie Odziału NPK w Moszczenicy ul. Piotrkowska 106 dostępne są także zajęcia stacjonarne dla uczniów wszystkich poziomów kształcenia – od przedszkoli aż po uczelnie wyższe. Prowadzone są w atrakcyjnej formie prelekcji , wyjaśniają zjawiska zachodzące w środowisku oraz problematykę funkcjonowania człowieka w aspekcie ochrony przyrody i krajobrazu:

• Rola szczególnych form ochrony przyrody, w zachowaniu bogactwa przyrodniczego obszarów chronionych.
• Walory przyrodnicze, kulturowe i historyczne Nadpilicznych Parków Krajobrazowych.
• Znaczenie ochrony gatunkowej roślin, zwierząt i grzybów w zachowaniu ciągłości istnienia gatunków i różnorodności przyrodniczej terenów szczególnie chronionych.
• Ogólna charakterystyka lasów dawnej Puszczy Pilickiej, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów szczególnie chronionych.
• Znaczenie lasów i zadrzewień śródpolnych w ochronie i kształtowaniu środowiska przyrodniczego.
• Wpływ działalności gospodarczej człowieka na stan środowiska przyrodniczego na terenach szczególnie chronionych.
• Zagrożenia środowiska przyrodniczego.
• Fauna i flora Parków Krajobrazowych.
• Las - jako ekosystem
• Obcowanie z przyrodą na spacerze i wycieczkach.

Zachęcamy Państwa do zapoznania się z regulaminem zajęć edukacyjnych w Oddziale Nadpilicznych Parków Krajobrazowych.

Załączamy również kartę zgłoszeniową do zajęć edukacyjnych.

Karta zgłoszeniowa Przedborski PK.pdf

Karta zgłoszeniowa Sulejowski-Spalski PK.pdf

Regulamin zajęć edukacyjnych.pdf

ZPKWŁ