Takiej oprawy uroczystości rocznicowe dawno nie miały ! Ponad 600 osób zebranych przy pomniku Powstańców Styczniowych w Joachimowie-Mogiłach, msza polowa, wieńce i znicze, poczty sztandarowe, delegacje sołectw, szkół, organizacji i instytucji, klasy mundurowe miejscowego Zespołu Szkół, przemowy i rekonstrukcja ! Ilustrowała ona (w mini-skali) przebieg ataku wojsk carskich na obóz powstańczy pod Budami Bolimowskimi (dziś Joachimów-Mogiły).
Wszystko to dofinansował Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, patronatem honorowym objął Starosta Powiatu Skierniewickiego, a zrealizował Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Bolimowie, który z racji rocznicy wydał specjalny folder opisujący działania powstańcze pamiętnego roku.
|
Na pamiątkę stoczonej bitwy ktoś wyciął na sośnie rosnącej na skraju lasu napis „Gloria Victis” (Chwała Zwyciężonym). Napis ten przetrwał do czasów I wojny światowej. Jesienią 1917 r. na Uroczysku Stroynowskiego odsłonięto ku czci powstańców, istniejący do dziś, kamienny pomnik, nad którym pieczę przez długie lata sprawowali okoliczni mieszkańcy, leśnicy i myśliwi. W 1963 r. z fundacji Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi umieszczono na sośnie przy pomniku tablicę wyrzeźbioną przez Zdzisława Pągowskiego z napisem „Gloria Victis – Chwała Zwyciężonym”. W 1993 r. – w 130-lecie bitwy – tablicę tę zdjęto, a na jej miejsce zainstalowano nową, która wisi do chwili obecnej. |
|
Podczas Powstania Styczniowego nie doszło do żadnej decydującej czy choćby znaczącej bitwy, stoczono natomiast około 1200 mniejszych i większych potyczek. W walkach zginęło ok. 30 tys. powstańców. Pomimo licznych nadziei żadna pomoc z zagranicy nie nadeszła. Walki z różnym nasileniem trwały ponad rok. Ostatni oddział pod wodzą księdza Brzóski działał na Podlasiu do wiosny 1865r. Po stłumieniu powstania krwawe represje objęły cały kraj. Władze carskie rozstrzelały lub powiesiły ponad 700 osób, około 40 tysięcy zostało wysłanych „etapem” na Sybir. Skonfiskowano niemal 1700 majątków. Skasowano wszystkie klasztory w Królestwie.Miasta biorące czynny udział w powstaniu bądź wspomagające powstańców i udzielające im schronienia zostały ukarane utratą praw miejskich. Taki los spotkał w 1869 r. Bolimów i pobliskie Wiskitki. |
Oprac. i fotografie Oddział Terenowy Bolimowskiego Parku Krajobrazowego, SP.
